Malyariyaga qarshi preparatlar farmakologiyasi

Malyariyaga qarshi preparatlar farmakologiyasi Reja: Malyariya va uning turlari haqida tushincha. Malyariyaning kelib chiqish sabablari. Bezgakga qarshi ishlatiladigan dori vositalarining farmakologiyasi (ishlatilishi, ta'siri va nojo'ya ta'sirlari). Malyariyaga qarshi preparatlar farmakologiyasi Malyariya turli xildagi yuqori temperatura ko'tariluvchi kasallik bo'lib, unda jigar va kora talok kattalashib ketadi, bazan esa MNS jarohatlanadi. Malyariya kadim zomonlardan Gretsiya va Rim vrachlariga malum bo'lib, indeytslar uni davolash uchun xinin ishlatganlar. Fakat 1638 yildagina Yeropalik olimlar, vrachlar bu kasallikga xininni davolovchi dori sifatida ishlatish mumkinligini aniklaganlar va 164 yilda esa xinin saklovchi daraxt po'stlog'ini Yevropaga olib kelganlar. 1816 yilda rus olimi Gize F.I. xinin saklovchi daraxt po'stlog'idan toza kristallik xinin ajratib olgan. Uning sintez yo'li bilan olish esa 1944 yildagina ishlab chiqilgan. Malyariya kasalini chakiruvchi mikroorganizm 188 yilda fransuz olimi Sharl Laveran tomonidan kashf etilgan. Bezgak (malyariya) odamdan-odamga Anapheles oilasiga kiruvchi chivinlar orqali tarkaladi. Bezgak tarkatuvchi mikroorganizm plazmodiya doimo o'z egasini o'zgartirib turadi. Bemorni chakkan chivin organizmida bezgak tarkatuvchi mikroorganizmni jinsiy ko'payish protsessi va undan keyingi taraqqiyoti rivojlanadi. Bu siklga sporogoniya sikli deyiladi. Keyingi bir yadroli kasal tarkatuvchi bezgak mikroorganizmining jinsiy bo'lmagan ko'payish sikli shizogoniya, umirtka pog'onalilar organizmida davom etadi. Bemor organizmdagi bezgak tarkatuvchi mikroorganizmni rivojlanishi protsessi 2 sikldan iborat bo'ladi: To'kimalardagi shizogoniya Eritrotsitlardagi shizogoniya. Chivin odamni chakkach, bezgak infeksiyasi avval to'kimalarda rivojlanadi (asosan jigarda), so'ngra merozoitlar formasida eritrotsitlarga o'tib eritrotsitlarda rivojlanish davom etadi va erkak va ayol formasidagi gametotsitlar hosil bo'ladi. Bu protsess bir necha bor qaytariladi va bemorda bezgak xurujini yuzaga keltiradi. Chunki eritrotsitlar yorilib undan toksik vapirtin moddalar ajralib chikadi. Bezgakga qarshi preparatlar kachon, ...