Muskullar fiziologiyasi

Mavzu: «Muskullar fiziologiyasi» Reja: Skeletning kundalang yulli muskul to'qimasi. Yurakning kundalang yulli muskul to'qimasi. Sillik muskul to'qimasi. Nerv hujayrasi, nerv uchlari, neyrospektor hujayralar. Neyrogliyalar. Nerv to'qimalarining rivojlanishi va regeneratsiyasi. Muskul tuzilishlari Muskul bu - qisqarish xususiyatiga ega bo'lgan, tirik organizmning u yoki bu bo'lgani harakatga keltiradigan organ: u aksariyat, kundalang yulli va sillik muskul to'qimalaridan tuzilgan. Muskulatura - butun gavdaning yoki uning biror kismining, organning muskullar majmuasi. Shunga ko'ra muskullarni belgilariga karab kuyidagicha klassifikatsiyalash mumkin: 1) tuzilishi bo'yicha: kundalang yulli muskullar. b) sillik muskullar. v) ikkiyoklama kiya muskullar. 2) organizmda joylashish holati bo'yicha: a) ichki a'zolar muskullari. b) yurak muskullari. v) osmatik muskullar. 3) funksiyalari bo'yicha: a) tonik muskullar. b) tetanik muskullar. v) kulfdosh (bekitish) funksiyasiga ega bo'lgan muskul to'qimalari. 4) kelib chiqishi bo'yicha: a) ektodermal muskullar. b) entodermal muskullar. v) mezodermal muskullar. Muskul tuzilish ko'rinishi Skeletning kundalang yulli muskul to'qimasi asosini uzun, ko'p yadroli kora va ok disklardan iborat tolachalar tashkil etadi. Xar bir tolacha yo'pka parda - sarkolemma bilan uralgan. Xar bir muskul tolachasi uziga tegishli biriktiruvchi to'qimadan iborat kavat bilan uralib turadi. Bu kavatga endomizium deyiladi. Yurak muskuli bajaradigan vazifasiga va mikroskopik tuzilishiga ko'ra aytib utilgan muskullarga uxshaydi. Bu muskul sillik muskullarga uxshab ritmik ravishda qisqarib charchamaydigan xususiyatga ega. Miofibrillalari ingichka (aktin) va yo'g'on (miozin) protofibrillalardan tashkil topgan. Ular xuddi skelet muskulaturasidagiga uxshab sarkolemma ichida geksagonal shaklda joylashadi. Yurakning ritmik ravishda qisqarib turishi unda boradigan fiziologik regeneratsiyani xam bir yula ta'minlab turadi. o'z vazifasini utab bo'lgan hujayralar regeneratsiya jarayonida yangilari bilan almashinib turadi. Yurakning muskul hujayralari xam, ...