Nerv sistemasi va sezgi organlar

Nerv sistemasi va sezgi organlar Hasharotlarning nerv sistemasi 3 qismdan iborat: 1.Bosh miya-halqum ustidagi nerv tuguni; 2.Halqum osti nerv tuguni; 3.Qorin nerv zanjiri. Bosh miya 3 qismdan iborat: 1-Bosh miyaning oldingi qismi-prototserebrum. Bu ikkita yarim shardan iborat bo'lib, undan ko'zni harakatga keltiruvchi nerv tolalari chiqadi. Yarim sharning ichida tanachali yoki zamburug''simon hujayralar bo'lib, ular asosan murakkab xulq-atvorli hasharotlarda uchraydi. masalan, asalari, chumolilarda. 2.O'rta qism-deytotserebrum-kichikroq hazmda bo'lib, mo'ylovlarni harakatga keltiruvchi nerv tolalari chiqadi, sezgi markazi ham shu bo'limda bo'ladi. 3.Orqa qism-deytotserebrum-bundan og'iz va yuqori lablarga nerv tolalari boradi. Bundan tashqari bu bo'limlardan turli organlarga ham nerv tolalari boradi. Halqum osti nerv tugunidan 3 juft nerv tolasi: 1-mandibula, 1-pastki lab, 3-pastki jag' nerv tolalari chiqadi. Qorin nerv zanjiridan har bir segmentgabir juftdan nerv tolasi chiqadi va zanjirning malum joyi nerv tuguni bor. Masalan, qanotsiz hasharotlarda 11 ta gangliya bor: 3 ta ko'krak, 8 ta qorin qismida. Qorindagi oxirgi 4 ta gangliya birlashib bittaga aylangan. Bazi hasharotlarda qorin gangliyalarining soni lichinkalarida to'liq bo'lib, jinsiy voyaga etgandan keyin ular birlashib ketadi yoki buning aksi ham bo'lishi mumkin. Umuman, hasharotlarning nerv sistemasi umurtqasiz hayvonlar orasida yuqori tuzilishga ega bo'lib, bu ularning katta ta'sir ko'rsatgan. 1.Tuyg'u organlari. Bu vazifani turli xil tuklar bajaradi. Ularga nerv tolalarining uchlari-retseptorlar keladi. 2.Hid bilish organlari, bu vazifani mo'ylovlari bajaradi. Masalan, kapalaklar, arilar gulga qo'nishi bilan guldagi nektarning xidini sezadig' agar birorta hayvon o'lsa birinchi bo'lib hasharotlar bu o'limtikning xidini sezib boradi. Hasharotlarning mo'ylovlarida xidlov chuqurchalari bor, bo'larni sensillalar ham deb ataladi. Masalan, asalarilarda 14-1500 ta, may qo'ng'izda 8-500 ta, xonqizida ...