Neyrodegenerativ kasalliklar. Altsgeymer

MAVZU: Neyrodegenerativ kasalliklar. Altsgeymer Altsgeymer kasalligi AK-neyrodegenerativ kasallik bo'lib hisoblanib, 1906 yilda nemis psixiatri Alois Altsgeymer tomonidan 1-marta aniqlangan. Bu kasallik asosan 65 yoshdan katta bo'lgan qariyalarda uchraydi, lekin keyingi yillarda bu kasallik yosharib bormoqda, yani 4045 yoshli kishilarda uchrab turibdi. Butun dunyo bo'yicha statistik kuzatuvlarga ko'ra, AKning uchrash dinamikasiga etibor beradigan bo'lsak, 2006 yilda bu kasallik bilan kasallangan bemorlarning soni 26, 6 mln kishi bo'ladigan bo'lsa, 2010 yilda esa 40 mln.ni tashkil etadi. 2050 yilda bu kasallik bilan kasallangan kishilarning soni 100 mln. etishi yani 4 barobarga oshishi aniqlangan. AK kasalligi keng tarqalgan kasallik hisoblanadi, umumiy kasallikning 35%-40%ini tashkil etadi. altsgeymer kasalligi-ayanchli kasallikdir, Organizmda uning kechishi 15-20 yillargacha sezilmaydi. Bu kasallik bilan asosan bosh miya hujayralari sekin -asta o'zining funksiyasini bajarmay o'lishi natijasida yuzaga keladi va bundan intellekt, xotiraning buzilishi hamda emotsional va xulq-atvor sohalarida muammolar yuzaga kela boshlaydi. Bu kasallikning kechishi xar bir insonda har xil o'tadi. 1-sezilarli alomatlardan xotiranin buzilishi yoki pasayishi, yaqinda o'qigan axborotni eslay olmaslikdir. Kasallikning keyingi alomatlari chalkashlik, salga tutaqib ketish, agressiyalik, kayfiyatning tez o'zgaruvchanligi, afaziya- gapirish qobiliyatining buzilishi va aytilgan gapni tushunmasliy, ko'p yillik xotiraning yo'qolishidir. Altsgeymer kasalligining mexanizmi haligacha to'liq va aniq o'rganilmagan. Lekin olimlarning aniqlashlaricha, amiloid oqsillarining miya to'qimalarida yig'ilishi va amiloid oqsilining strukturasining o'zgarishidan kelib chiqishi aniqlangan. Yani miya to'qimalarida neyrofibrillyar tugunlarning ko'payib ketishi va amiloid oqsillarining neyronlarni qoplab olishi va uning ichiga kirib borishidan neyronlar halok bo'ladi. Kasallikning kechishiga qarab 4 bosqichga bo'lish mumkin: 1) predemensiya 2) Erta demensiya bosqichi 3) chegaralagan demensiya bosqichi 4)Og'ir demensiya bosqichi Neyrofibrillyar tugunlarning ...