Nuklein kislotalari

NUKLYeIN KISLOTALARI Nuklein kislotalari irsiy belgilarining nasldan naslga utishida va oqsillar biosintezida muhim rol uynaydi. Ularni boshqa biopolimerlarga uxshamaydigan xossalaridan asosiylari ikkita. 1.Irsiy belgilarni saqlash va ularni keyingi naslga uzatish 2. Ana shu belgilarni yuzaga chiqarishda hujayra oqsillarining sintezini programmalashtirish va unda shaxsan ishtirok qilish. Nuklein kislotalarning polimer Zanjiri- MONONUKYeOTIDlarning takrorlanishidan iborat bo'lib ularni yana POLINUKLYeOTIDlar deb xam aytiladi. Mononukleotidlar fosfor kislotasi bilan eterefitsirlangan uglevod koldigidan geterosiklik asos bilan bog'lanishidan hosil bo'lgan birikma Nuklein kislotalarning ikki xili mavjud RNK ribonuklein kislotasi DNK dezoksi ribonuklein kislotasi Uglevod sifatida pentoza yani D-riboza va 2-dezoksi -D-riboza Ishtirok qilishi mumkin xar ikkala pentoza xam furanoz formasi xolida bo'lib S-1 anomer uglerod atomida β- konfiguratsiyaga ega Nuklein kislotalari (DNK va RNK) murakkab YuMB bo'lib kichik aniq induvidual kismlardan iboratdir. Nuklein kislotalari tulik gidrolizlanganda (NSl ishtirokida kizdirilganda) gidrolizat tarkibida purin, pirimidin asoslari, uglevod ( riboza yoki dezoksiriboza) va fosfor kislotasi bo'ladi. DNK RNK N3RO4 N3RO4 Dezoksiriboza Riboza Adenin Adenin Guanin Guanin Tsitozin Tsitozin Timin Uratsil Molekulasi 2 ta kondensirlangan pirimidin va imidazol halqalaridan iborat nuklein kislatalari tarkibiga pirimidin katori geterosiklik asoslari uratsil, tsitozin va timin va purin katori asoslari guanin va adeninlar kiradi. NUKLYeIN asoslari PIRIMIDIN asoslari Uratsil (Ura) (2,6- dioksopirimidin) Timin (Thy) (5-metil-2,6- dioksopirimidin ili 5-metiluratsil) Tsitozin (Cyt) (6-amino-2-oksopirimidin) PURIN ASOSLARI Guanin (Gua) (2-amino-6-oksopurin) Adenin (Ade) (6-aminopurin) rN muhitga karab oksi guruh tutgan azot asoslari 2 xil tautomer holatda bo'lishi mumkin laktim va laktam holatda. Pirimidin asoslari 4 Pirimidin asoslari Tsitozinning imin shakli Tsitozinnig amin shakli Purin asoslari Purinlar va pirimidinlarning xamma oksi hosilalari nuklein ...