Og'riqsizlantiruvchi vositalar

Og'riqsizlantiruvchi vositalar Og'riqni sezish organizmda alohida retseptorlar - notsitseptorlar orqali amalga oshiriladi.Bosh miya pustlok kavatiga og'riq impulslari aloxi da o'tkazuvchi yul orqali etadi. MNSda og'riqga qarshi(uni susaytiruvchi)tizim mavjud-anti- notsitseptiv sistema (havo rang dog,.chokning katta yadrosi, retikulyar yadrolar. .)U yuqoridan pastga harakatlanadi va og'riq sezishni susay- tiradi.Or-zmda bir kator biologik faol brik- malar b-b,ular og'riq sezishni uzgartiradilar: ogiksizlantiruvchi endogen peptidlar- enkefalin, dinorfin, β-endorfin og'riqni kuchaytiruvchi - R-substansiya Ogikni koldiruvchi moddalar-opioidlar uzla- riga xos bo'lgan va xar-xil funksional axami- yatga ega bo'lgan opioid retseptorlar bilan bog lanadilar va ularni kuzgotib quyidagi uzgari shlarga olib keladilar: µ-(myu) analgeziya,kayf, jismoniy tobelik, nafas buzilishi, MIT a'zolari motorikasi- ni susayishi, bradikardiya, mioz. k-(kappa) analgeziya, sedativ ta'sir,disforiya psixomimetik effektlar. δ-(delta) analgeziya. Ushbu retseptorlarning or-zmda birnecha xil podtiplari xam mavjud Analgetiklar - uzining rezorbtiv ta'sirida tanlab fakat og'riq sezishni susaytiruvchi pre paratlardir. Analgetiklar I.Asosan markaziy ta'sirli vositalar 1.Narkotik analgetiklar (opioidlar): - agonistlar morfin, promedol, fentanil, sufentanil, alfentanil -agonist-antogonist pentozotsin, nalorfin, nalbufin, butorfanol, buprenorfin -antogonist nalokson. naltrekson 2.Noopioid analgetiklar: paratsetamol, klofelin, amitriptilin, dimedrol, karbamazepin 3.Aralash ta'sir mexanizmli analgetiklar: tramadol P.Asosan periferik ta'sir etuvchi vositalar: nosteroid tuzilishli yalliglaniga qarshi p-t Morfinning ta'sirlari -peshob ajralishini susaytiradi (AdG oshadi) -ishtaxa kamayadi (adrenalin kupayadi,gipergli) -parasimpatik nerv tonusi ortadi(mioz,bronx- ospazm,kabziyat,bachadon qisqaradi,bradikardya -nafas markazi susayadi (SO2ga sezgirlik kama- yadi, davriy nafas olishni rivojlantiradi -kayt qilish markazi susayadi -peshob xaltasi sfinkterining tonusi ortadi -katta dozalarda kon aylanish markazi faoliya- tini susaytiradi(kon bosimi pasayadi) -gistamin ajralishini oshiradi Fentanil Sintetik modda,morfindan 100marta kuchli, lekin ta'siri qisqa (1530 min). Nfas olish- ni buzadi-apnoe,bronxospazm,bradikardiya, kon bosimini tushiradi,harakat kuzgolishi nafas mushaklarini ...