O'lat epidemiologiyasi, profilaktikasi

O'lat epidemiologiyasi, profilaktikasi O'LAT - A 20.0 (ta'rifi) O'lat- isitma, kuchli intoksikatsiya, limfa bezlarining jarohatlanishi, o'pka va boshqa a'zolarni zararlab, gemorragik septitsemik shaklda utadigan kasallikdir. O'lat epidemik, pandemik shakllarda tarkalib, ko'plab o'limga olib kelgani uchun uni daxshatli o'lat eki kora o'lat deb ataganlar. ulat Etiologiya: Kuzgatuvchisi - Yersinia pestis O'latning ko'zgatuvchisi Iersinia pestis, Iersinialar urugiga, Enterobacteriaceae oilasiga mansub, harakatsiz, tuxumsimon, bipolyar bo'yaluvchi 1.5-0.7 mkm (uzunligi 1-2 nm, yo'g'onligi 0,3-0,5 nm) o'lchamdagi grammanfiy taekchadir. U turli shakllarda (ipsimon, sharsimon, kolbasimon) bo'lishi mumkin. Spora va xivchinlari yuk, nozik kapsula hosil qiladi. Etiologiyasi (davomi) oddiy ozuka muhitida 28oS (0odan 45o gacha ) haroratda va 6.9-7.2 rN li sharoitda yaxshi usib, virulentli-R va virulentsiz-S shaklli koloniyalar hosil qiladi. Ozuka muhitiga hayvon koni eki natriy sulfat kushilsa mikrobning o'sishi tezlashadi. O'lat mikrobi -22oS da 4 oy, +50-70oS da 30 min., 100oS da 1 min. yashaydi. Ozik-ovqatlar, suvda 3 oygacha, bubon yiringida-40 kun, kon va balgamda-30 kungacha saqlanadi. O'lat mikrobi dezinfeksiyalovchi moddalar (sulema 1:100, 3-5% li lizol eritmasi, 3% karbol kislotasi, 10% oxak suti eritmasi)da va antibiotiklar (streptomitsin, levometsitin, tetrasiklin) ta'sirida tez nobud bo'ladi. O'lat. Epizootologiya Tabiiy o'choklarda asosiy infeksiya tashuvchilari kuyidagilar: Peschanki-kumsichkon Susliki-yumronkozik Surki-sugur O'lat. Epizootologiya Lekin epizootiyaga boshqahayvonlar xam jalb etiladi (ikkilamchi yoki tasodifiy tashuvchilar): Kumsichkonlarning boshqa turlari Sichkonsimon kemiruvchilar Tushkanchiki-kushoyoq Ulat. Epizootologiya Shuningdek yovvoyi hayvonlar xam ikkilamchi yoki tasodifiy tashuvchi bo'lishi mumkin: Bo'rilar Koyotlar-(korsak) Shakallar-(chiya bo'ri) tulkilar Ulat. Epizootologiya Inson muloqotda bo'ladigan hayvonlar alohida ahamiyat kasb etadi: ovlanadiganlar - - kuyonlar - yovvoyi cho'chkalar - mushuksimonlar - mo'ynalilar - saygak O'lat. Epizootologiya Shuningdek ...