Sulfanilamidlar oksixinolin nitrofuranunimlaring farmakologiyasi

Sulfanilamidlar oksixinolin nitrofuranunimlaring farmakologiyasi Reja: Sulfanilamidlarni ochilish tarixi va G. Dogmakning ixtirosi. Sulfanilamidlarni mikroblarga qarshi ta'sir doirasi va ularnig ishlatilishi. me'da-ichakda yaxshi so'riladigan sulfanilamid preparatlarining farmakodinamikasi va nojo'ya ta'sirlari. Ichak oraligida ta'sir etuvchi sulfanilamidlar preparatlarining farmakologiyasi. G.Domagk to'qimachilikda ishlatiladigan buyoklarni kokk bakteriyalarga ta'sir etishini aniklab, birinchi bo'lib sulfanilamidlarni bakteriyalarga qarshi ta'sir ko'rsatishini kashf etgan. Bu kashfiyoti uchun G.Domagk 1939 yilda Nobel mukofotini oldi. Shunday qilib sulfanilamid preparatlariga asos solindi. G.Domagk kashf etgan preparatini birinchi bo'lib o'z kizida (kon infeksiyasi kasalligida) tekshirib ulimdan saklab koladi. Demak, sulfanilamid preparatlari amidsulfanil kislotasining unumlaridir: Mikroblarga qarshi ta'sir ko'rsatish uchun amidsulfanil kislotasi unumlarida albatta erkin xolidagi amid gruppasi para holatida bo'lishi shart. Sulfanilamidlarning mikroblarga ta'sir doirasi juda keng. Ular grammusbat va grammanfiy mikroorganizmlarga, dizenteriya, vabo, gazli gangrena, kuydirgi, difteriya, troxoma kasalliklarini kuzgatuvchilarga qarshi ta'sir etadi. Sulfanilamidlar kimyoviy jihatdan PABKga o'xshash bo'lgani uchun u bilan rakobatda bo'ladi. Mikroblar bu preparatlarni PABK-tani o'rniga tortib oladi va ularda moddalar almashinuvi izdan chikadi, yani foli kislotaning hosil bo'lishi buziladi. Natijada purin va pirimidin asosi bulmish oqsillar hosil bulmaydi va mikro organizmlarning o'sishi va kupayishi tuxtab koladi (sxemaga karang). Sulfanilamidlarni bunday ta'sirini yuzaga chiqarish uchun ularning organizmdagi konts-tsiyasi PABK ga nisbatan 3 marta katta bo'lishi kerak. Shuning uchun xam bu preparatlar birlamchi berilganda katta dozada beriladi. Sungra preparatlarning ta'sir muddatiga va organizmdan chikib ketish vaqtiga karab 3-4 soat,8-9 soatda 12-24 soatda berib turiladi va shu yul bilan preparatlarning kondagi konts-yasi malum darajada saklab turiladi. Sulfanilamid preparatlarini PABK unumlaridan tashkil topgan preparatlar (anestezin,novakain va b.k) bilan birga istemol etish mantiqga moil ...