Maktabgacha yoshdagi bolalarda duduqlanishni bartaraf etish metodikasi

MAKTABGAChA YoShDAGI BOLALARDA DUDUQLANIShNI BARTARAF ETISh MYeTODIKASI «Korreksion pedagogika» kafedrasi professori M.Yu.Ayupova N.A.Vlasova nutqning 7 xil ko'rinishini farqlaydi. Bular: Ye.F.Rau logopedik mashg'ulotlar vazifasini quyidagicha belgilaydi: Duduqlanuvchi bolalar nutqini yuklamadan sistemali rejali mashg'ulotlar yo'li bilan xalos qilish; Noto'g'ri talaffuzni bartaraf etish va aniq, to'g'ri artikulyatsiyani tarbiyalash. Ye.F.Rau duduqlanuvchi bolalar nutqini qayta tarbiyalash uchun mo'ljallangan barcha mashg'ulotlarni murakkablashib boruvchi 3 bosqichga bo'ladi: N.A.Vlasova va Ye.F.Rau metodikasi asosini bolalar mustqil nutqini turli darajalari tashkil etadi. Uzoq vaqtlar mobaynida berilgan metodika duduqlanuvchi bolalar bilan olib boriladigan logopedik ishlar metodikasi ommaviy usullardan biri bo'lib hisoblanardi. Hozirgi kunda logopedlar mazkur metodikaning ayrim tarkibiy qismlaridan foydalanmoqdalar. N.A.Chevelyova qo'l faloliyati jarayonida duduqlanuvchi bolalar bilan olib boriladigan korreksion ishlarning o'ziga xos tizimini taklif etadi. Muallif psixologik konsepsiyadan kelib chiqib, bolaning bog'langan nutqini vaziyatli nutqdan mustaqil nutqga o'tish yo'li bilan rivojlantirishni taklif etadi. Shundan kelib chiqib, u nutqni quyidagi shakllarini farqlaydi: N.A.Cheveleva metodikasi U bolalarda duduqlanishning bartaraf etishning 5 bosqichi farqlaydi: S.A.Mironova maktabgacha yoshdagi bolalarda duduqlanishni bolalar bog'chasida o'rta, katta va tayyorlov guruhlarida dasturni o'tish jarayonida bartaraf qilish tizimini taklif qiladi. U «Atrofdagi tabiat bilan tanishuv», «Nutqni o'stirish», «Elementar matematik tushunchalarni rivojlantirish», «Rasm, yopishtirish, konstruktorlash» kabi bo'limlar bo'yicha mashg'ulot jarayonida olib borishni taklif etadi. Muallif logopedlar oldiga dastur asosida kamchiliklarni tuzatishga qaratilgan vazifalar qo'yadi. Bu vazifalar to'rt chorak davomida ketma-ket murakkablashgan korreksion ishlar natijasida hal qilinadi. Ommaviy bolalar bog'chalarida duduqlanuvchi bolalar bilan dasturni o'tishda bolalarning nutq imkoniyatlariga qarab ayrim o'zgarishlar qilish taklif qilinadi: o'quv yilining boshlarida oldingi guruhda o'tilgan materiallardan foydalanish; mashg'ulotning ayrim ...