Og'ir bosh miya jarohati bilan bo'lgan bemorlarda miya himoyasini optimizatsiyalash

O'zbekiston RespublikaSI SOG'LIQNI SAQLASh VAZIRLIGI Toshkent TIBBIYoT AKADYeMIYaSI Qo'lyozma huquqida UDK: 617.51-0014-07-08 Akmalov Abrorxon Saydaxmatovich OG'IR BOSh MIYa jarohatI BILAN BO'LGAN BYeMORLARDA MIYa himoyaSINI OPTIMIZATSIYALASh 14.00.37 - Anesteziologiya va reanimatologiya Tibbiyot fanlari doktori ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya AVTORYeFYeRATI Toshkent - 2007 2 Ish O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi Respublika neyroxirurgiya ilmiy markazida bajarilgan Ilmiy maslahatchi: tibbiyot fanlari doktori, professor AVAKOV Vyacheslav Yervandovich Rasmiy opponentlar: tibbiyot fanlari doktori, professor SABIROV Djuraboy Marifbaevich tibbiyot fanlari doktori KIM Yen Din tibbiyot fanlari doktori ALIMOV Rustam Aripovich himoya Toshkent tibbiyot akademiyasi (700109, Farobi ko'chasi, 2) xuzuridagi D.087.07.01 raqamli Kengashning « 15 » mart 2007 yil soat 1300 da o'tadigan majlisida bo'ladi. Dissertatsiya bilan Toshkent tibbiyot akademiyasi kutubxonasida tanishish mumkin. Avtoreferat 11 yanvar 2007 yilda tarqatildi. Ixtisoslashgan Kengash ilmiy kotibi, tibbiyot fanlari doktori, ASRAROV professor Asqar Asrarovich 3 DISSYeRTATSIYANING UMUMIY TAVSIFI Mavzuning dolzarbligi. Markaziy nerv sistemasining travmatik shikastlanishi nixoyatda dolzarb muammodir. Dunyoning barcha mamlakatla- rida shikastlanish soni yil sayin ortib bormoqda. Ular ichida markaziy nerv sistemasining shikastlanishi 30-40% ni tashkil etadi (Potapov A.A., 2001, Bobrinskaya I.G va boshqalar, 2002, Amcheslavskiy V.G., 2003). aholi- ning aktiv kategoriyasida (45 yoshgacha) bosh miya jarohati (BMJ) natijasida o'lim kelib chiqishi yurak-qon tomir va onkologik kasalliklardan xam ko'proq uchraydi (Konovalov A.N., 2001, Gaytur E.I., 2002, Lubnin A.Yu., 2003, Martin N.A., 1997, Bullok R, 200). Neyroxirurgik taktika, operatsiya texnikasi muammolari etarli darajada o'rganilganligiga qaramay, xatto ixtisoslashgan klinikalarda xam BMJdan o'layotganlar soni ko'pchilikni (30-60%) tashkil qilmoqda (Afanasev V.V., 200, Lebedev V.V., 200, Kariev M.X., 2001, Gaydar B.V., 2001, Sabirov D.M., ...