Surunkali obstruktiv o'pka kasalliklari ma'ruzalar matni

OLIY VA o'rta MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI ABU ALI IBIN SINO NMIDAGI BUXORO DAVLAT TIBBIYoT INSTITUTI fakultet VA GOSPITAL TYeRAPIYa, GYeMATOLOGIYa, LABARATOR IShI VA ENDOKRINOLOGIYa KURSI kafedraSI SURUNKALI OBSTRUKTIV O'PKA KASALLIKLARI Mavzusidagi ma'ruza matni Muallif: t.f.n.dots. Xamidova Z.N. Buxoro 2014 yil SURUNKALI OBSTRUKTIV O'PKA KASALLIKLARI (SOO'K) Surunkali obstruktiv o'pka kasalliklariga asosan surunkali obstruktiv bronxit va o'pka emfizemasi oqibatida kelib chiqadigan nafas yo'llarining obstruksiyasi bilan xarakterlangan holatlar kiradi. SOUK tarqalishi dunyo bo'ylab tobora ortib bormoqda. Chunonchi, 1995 yilda AQSHda 12,5 mln SOUK va 1,65 mln. kishi esa emfizemaga yo'liqqan. Kishi yoshi ulg'aygan sayin unda ushbu hastalikning rivojlanish xavfi oshadi. Agar SOO'K 10 yoshlarda 3-6 foiz kishilar dardga uchrasa, 70 yoshga borib bu ko'rsatkich 24,1 foizgacha oshadi. Aholining SOUKdan nogiron bo'lib qolishi muhim ijtimoiy muammo hisoblanadi. Yevropada SOUK ishga layoqatsizlik kunlari bo'yicha boshqa sabablar bilan qiyoslanganda uchin-chi o'rinda turadi. Yevropamamlakatlarida SOUK guruhi doirasida, bronxial astma (BA) va zotiljamni qo'shib hisoblaganda, 1996 yilda o'limni keltirib chiqaruvchi sabablari orasida uchinchi o'rinni egallab, 100 aholiga nisbatan olinganda o'rta hisobda 20 tani tashkil etgan. AQSHda bugungi kunda ushbu kasallik tufayli o'lim darajasi 100 aholiga nisbatan olinganda, 18,6 ni tashkil etadi, bunda so'nggi 10 yil ichida bu ko'rsatkich 71 foizga oshgan. Bu hol ayniqsa muhimdir, chunki aholi o'limi umumiy darajasi 21 foizga kamaygan. Xuddi shu davr ichida yurak-tomir va tserebrovaskulyar hastaliklar tufayli o'lim tegishli ravishda 45 va 58 foizlarga kamaygan. Belgiyada 40-74 yoshlarda, 100 aholiga nisbatan olinganda, SOUKdan 54 kishi vafot etgan. Agar bu ko'rsatkichni bevaqt o'limga olib keladigan sabablar bilan solishtirsak, faqatgina o'pka raki (100 kishiga ...