O'pka o'smalari

O'pka o'smalari O'pka o'smalari gistogenezi jiќatidan ќar xil bo'lishi bilan ajralib turadi. Ular mezenximadan kelib chiљishi (xondromalar, fibromalar, angiomalar, leyomiomalar yoki bularning xavfli analoglari) yo bo'lmasa kelib chiљishi jiќatidan epitelial bo'lishi mumkin (bronxogen adenoma, bronxogen rak, bronxoalveolyar rak). O'pkaning xavfli o'smalari ko'pincha metastatik, goќo birlamchi (bronxogen) o'smalardan iborat bo'ladi. Bronxogen rak Bronxogen rak bir muncha keng tarљalgan o'pka o'smalari jumlasiga kiradi va o'limning ќammadan ko'p uchraydigan sabablaridan biri bo'lib ќisoblanadi. O'pka raki 40-70 yashar erkaklarda ayollardagiga љaraganda ko'proљ uchraydi. Chekadigan kishilarda bronxogen rak chekmaydigan odamlarga љaraganda o'n barobar ko'p kuzatiladi. Etiologiyasi va patogenezi. O'pkada turli xillarda rak paydo bo'lishi ќozir genlarning zararlanishiga boђliљ bo'lib, shy genlarning zararlanishi natijasida bronxlar epiteliysi o'sma ќujayralariga aylanib boradi deb ќisoblanadi. Genlar o'zgarishining ko'payib borishi onkogen ќujayralar va o'sma supressor genlariga ta'sir ko'rsatadi deb taxmin љilinadi. Mayda ќujayrali rak bir љancha onkogenlar, jumladan L-myc, N-myc onkogenlarning o'zgarishi va raf genning mutatsiyaga uchrashi bilan ta'riflanadi. Bundan tashљari o'smalar supressor genlari - r53 va Rb ning mutatsiyaga uchrab, faolligi yo'љolib љolishi ќam xarakterlidir. Jumladan mayda ќujayrali o'pka rakida 3 xromosomaning mana shy supressor genlar joylashgan љisљa elkasida kuzatiladi. Yassi ќujayrali o'pka rakida o'sish omili retseptorlarining ancha jonli ekspressiyasi kuzatiladi-ki, bu narsa rakning kelib chiљishida shy polipeptidlarning roli bor degan xayolga olib keladi. Adenokartsinomalarning paydo bo'lishi K-ras genning mutatsiyaga uchrashiga boђliљ. O'pka raki paydo bo'lishining eng katta xavfi chekish ekanligi ќozir aniљlangan, statistika, klinika va tajriba ma'lumotlari shundan darak beradi. Statistikaga љaraganda, ashaddiy kashandalarda uchraydigan o'pka raki va ular chekib tugatgan sigaretalar soni o'rtasida bevosita boђlanish bor. Ko'p ...