A. G'ulomov - Ona tili o'qitish metodikasi

O'ZBEКISTON RESPUBLIКASI OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI MIRZO ULUG'BEК NOMIDAGI O'ZBEКISTON MILLIY UNIVERSITETI A.G'ULOMOV, M.QODIROV, M.ERNAZAROVA, A.BOBOMURODOVA, N.ALAVUTDINOVA, V.КARIMJONOVA ONA TILI O'QITISH METODIКASI (Universitet va pedagogika institutlarining filologiya fakulteti talabalari uchun darslik) TOSHКENT - 2012 UDK: 330.567.28 KBK 81.2O'zb-923 O-58 O-58 A.G'ulomov, M.Qodirov, M.Ernazarova, va boshq. Ona tili o'qitish metodiкasi. -T.: «Fan va texnologiya», 2012, 380 бет. Darslikda umumiy o'rta ta'lim maktablarida «Ona tili»ni o'qitish sohasida yuz bergan yangiliklar va o'zgarishlar hisobga olingan holda, bu fanni o'qitishning metodik jihatlari bayon qilingan. Shu bilan birga, ilmiy-nazariy ma'lumotlarni amaliyotga tatbiq etish usullari yoritib berilgan. Har bir fan tajriba va izlanishlar asosida rivojlanib borgani kabi ona tili o'qitish metodikasi ham ilg'or tajribalar, turli fikr-mulohazalar asosida taraqqiy etib boradi. Maktabda ona tili o'qitish usullariga doir barcha masalalarni birgina ishda qamrab olish qiyin bo'lgani uchun o'qituvchilar maktabda ona tilini o'qitishga ijodiy yondashib, sinfdagi mavjud sharoit va holatni hisobga olgan holda, bayon etilgan fikrlarni to'ldirib boradilar, degan umiddamiz. Darslik oliy o'quv yurtlarining o'zbek filologiyasi fakultetlari talabalari uchun mo'ljallangan. Mas'ul muharrir: R. SAYFULLAYEVA - filologiya fanlari doktori, professor. Taqrizchilar: YO. TOJIYEV - filologiya fanlari doktori, professor; M. ABDURAIMOVA - pedagogika fanlari nomzodi. ISBN 978-9943-10-694-9 © «Fan va texnolоgiya» nashriyoti, 2012. 2 BIRINCHI BO'LIM O'ZBEКISTON RESPUBLIКASINING «TA'LIM TO'G'RISIDA»GI QONUNI VA ONA TILI TA'LIMINING UMUMIY MASALALARI Tayanch tushunchalar: O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risida»gi Qonuni, «Кadrlar tayyorlash Milliy dasturi» ta'lim prinsiplari, davlat ta'lim standartlari, ona tili o'qitish metodikasi fanining shakllanishi, «Usuli savtiya» maktabi, ifodali o'qish, «izohli o'quv» ta'limi, dastur, darslik, o'quv - uslubiy qo'llanmalar, ona tili o'qitish metodikasi fanining obyekti, predmeti, zaruriy bilim, malaka va ko'nikmalar tizimi, pedagogik eksperiment, diagnostik tahlil, suhbat, kuzatish, o'quvchilarning og'zaki javoblari va yozma ishlarini tahlil qilish, ilmiy-pedagogik adabiyotlar tahlili, ilg'or pedagogik tajribalarni o'rganish «Ona tili o'qitish metodikasi»-pedagogik fan sifatida. Mustaqil O'zbekistonning ravnaqi uchun olib borilayotgan iqtisodiy- ijtimoiy, madaniy-ma'naviy sohalardagi keng ko'lamli ishlar, jamiyat taraqqiyotini ta'minlash, uzluksiz ta'lim tizimini joriy etish, shuningdek, mustaqil fikr egasi, erkin va ijodkor shaxsni tarbiyalab voyaga yetkazishda alohida ahamiyat kasb etmoqda. O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risida»gi Qonuni va «Кadrlar tayyorlash Milliy dasturi» ta'limning barcha bo'g'inlarida ona tili o'qitishni ham tashkiliy, ham mazmuniy jihatdan qayta ko'rib chiqishni taqozo etadi. O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risida»gi Qonunida ta'lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy prinsiplari belgilangan bo'lib, unda ta'lim va tarbiyaning insonparvar, demokratik xarakterda ekanligi; ta'limning uzluksizligi va izchilligi; umumiy o'rta, shuningdek, o'rta maxsus, kasb - hunar ta'limining majburiyligi; 3 ta'lim tizimining dunyoviy xarakterda ekanligi; davlat ta'lim standartlari (DTS) doirasida ta'lim olishning hamma uchun ochiqligi; ta'lim dasturlarini tanlashda ...