O'zbek tilining tovush tizimi. Nutq tovushlarining ifodalanishi. Tovush o'zgarishlari

Mavzu: O'zbek tilining tovush tizimi. Nutq tovushlarining ifodalanishi. Tovush o'zgarishlari. O'qituvchi: Ruzikulova G. F. Dars - teatr, lekin siz tomoshabin emassiz. Ona tili mamlakati xaritasi . (Qo'shimcha- axborot belgilari asosida ) DIALEKTOLOGIYA LEKSIKOLOGIYA FRAZOLOGIYA PUNKTUATSIYA ORFOGRAFIYA ORFOEPIYA FONETIKA NUTQ USLUBIYAT LEKSIKOGRAFIYA MADANIYATI SINTAKSIS MORFOLOGIYA Ushbu tushunchalar va keltirilgan atamalar qaysi bo'limlarga tegishli ? 1.Til tovushlari, ma'no farqlash; 7. Mustaqil, yordamchi; 2.Atash ma'no, ko'p ma'no ; 8.Nutq, ta'sirchanlik; 9. Vergul, tire , ikki nuqta; 3. Bitishuv , undalma, kirish so'z; 10. Moyak, shoti, govora; 4. Boshiga ko'taradi , ichiga sig'madi 11. Qaror qilindi, ijro etildi; 5.Tovush o'zarishlari, me'yor; 12. Tarjima, izoh 6. Qo'shib yozish, ajratib yozish; Tabiatda tovushlar necha xil bo'ladi? Fizik tovushlar Biologik tovushlar Nutq tovushlari Fonetika - grekcha phone - tovush so'zidan olingan bo'lib, tilshunoslikning alohida bo'limi hisoblanadi va tilning tovush tomonini o'rganadi. Nutq tovushlari tasnifi Unli tovushlar Undosh tovushlar Hosil bo'lish o'rniga ko'ra Tilning vertikal harakatiga ko'ra Hosil bo'lish usuliga ko'ra Ovoz va shovqinning ishtirokiga ko'ra Tilning gorizantal harakatiga ko'ra Ovozning miqdoriga ko'ra Labning ishtirokiga ko'ra Hmi yoki X? assos ma…fiy …ardam…ayol atlamoq …alal …avoza …alak …azil-maza… …aridor …ar…asha …aloskor …ayr-e…son ma…tal ma…raj Hmi yoki X? maxfiy hassos hardamxayol hatlamoq - xatlamoq xalal havoza halak hazil-mazax xaridor xaloskor xarxasha mahtal xayr-ehson maxraj Oltin qoidalar! ehtirom, ehson, ehrom, ehtimol, ehtiyot, ehtiyoj, behi, mehr, sehr ixcham, ixtiro, ixlos, ixtisos, mix, mirrix ahd, shahd baxt, taxt, paxta, taxta, shaxta, soxta, daraxt, karaxt Tohir, Zohid, Vohid, shohid Oltin qoidalar! ehtirom, ehson, ehrom, ehtimol, ehtiyot, ehtiyoj, behi, mehr, sehr (texnika, mexanik, mex ) ixcham, ixtiro, ixlos, ixtisos, mix, mirrix (i-hota, im-ti-hon, ni-hol, ni-hon) ahd, shahd (shax-dam) baxt, taxt, paxta, taxta, shaxta, soxta, daraxt, karaxt (mah-tal) Tohir, Zohid, Vohid, shohid Fonetikaning Mendeleyev jadvali Tartib raqami 1 Aa Alifbodagi harf Unli old-q,keng Hosil bo'lish o'rni . lab-gan Tilning harakatiga ko'ra Shartli belgilar Unli tovushlar Jarangli undoshlar Jarangsiz undoshlar Aa 1 3 BBbb DDdd Ee Ff Unli UUnnddoosshh UUnnddoosshh Unli Undosh old-q, keng j-li, port-chi, jj--llii,,p ,ort-chi, old q, keng j-siz, sir-chi, lab-magan. lab-lab. ttiill oollddii lab-magan. lab-tish. 6 7 8 9 10 Gg Hh Ii Jj Kk Unli Undosh Undosh Undosh Undosh j-siz,sir-chi, Unli old-q,tor, j-li,port-chi j-li,port-chi, j-siz, port- bo'g'iz u-shi l-magan. til-orqa til oldi. chi, til-orqa. 11 12 13 14 15 Mm Oo Ll Nn Pp Undosh Undosh Undosh Unli Undosh j-li,port-chi, j-li,port-chi, j-li,port-chi, orqa-q, keng, j-siz, port-chi, sir-chi, til oldi. sir-chi, lab-lab. sir-chi, til oldi. lab-gan. lab-lab. 16 17 18 19 20 Qq ...