O'zbek tilida so'z tarkibi va qo'shimchalarning asosga qo'shilish tartibi

OILAM TAYANCHIM, FAXRIM (O'zbek tilida so'z tarkibi va qo'shimchalarning asosga qo'shilish tartibi) FAN- O'ZBEK TILI O'QITUVCHI- MAMARAJABOVA IRODA FAYZULLAYEVNA REJA:  1. Oila muqaddas.  2. So'z tarkibi.  3. Qo'shimchalarning asosga qo'shilishi.  Men o'zbekistonda tug'ilganman. O'zbekistonda turli millat vakillari bir oila bo'lib yashaydilar. Aytishilaricha, qaldirg'ochlar xosiyatli xonadonlarga in qurar ekan. Osoyishta, fayzli xonadonni qushlar ham sevadi, unga talpinadi, deydi xalqimiz. OILANING FAYZLI VAFAROVON BO'LISHI ESA, ALBATTA, UNDA YASHAYDIGAN KISHILAR, OILA A'ZOLARIGA BOG'LIQ. ULAR O'ZARO HAMJIHAT BO'LIB YASHASALAR, BIR MAQSADNI KO'ZLASALAR, BU XONADON OBOD BO'LADI. O'ZBEKISTONDA OILAGAE'TIBOR KATTA. O'ZBEK OILALARIDAOTA- ONA, BOBOBUVILARNI E'ZOZLASH, FARZANDLARGA G'AMXO'RLIK QILISH ASOSIY BURCH HISOBLANADI. OILA - JAMIYATNINGASOSIY BO'G'INIDIR. OILA HAYOTNINGABADIYLIGINI, AVLODLARNING DAVOMIYLIGINI TA'MINLAYDI. SHARQDA QADIM- QADIMDAN OILA MUQADDAS SANALGAN. Agar oila sog'lom va mustahkam bo'lsa, mahallada tinchlik va xotirjamlikka erishiladi. Mahalla, yurt mustahkam bo'lsagina, davlatda osoyishtalik, rivojlanish bo'ladi. Eng qimmatli ahloqiy fazilatlar: halollik, rostgo'ylik, mehr-oqibat, mehnatsevarlik avvalo oilada shakllanadi. LUG'AT qaldirg'och - ласточка xotirjamlik - душевный покой xosiyatli - приносящий счастье mehr-muruvvati - доброта и великодушие osoyishta - спокойный g'amxo'rlik - заботливость muqaddas - священный mustahkam - прочный, крепкий 1-topshiriq. Berilgan so'z va so'z birikmalaridan foydalanib rasm asosida suhbatlashing. Foydalanish uchun so'z va so'z birikmalari: mening oilam oilamiz an'analari ahil-mehribon ota-onaga hurmat oila ahilligi faxrlanmoq eng sevimli insonim g'amxo'r va mehrbon. BILIB OLING!  So'zlar asos va qo'shimchalardan tuziladi. So'zning asosiy ma'nosini ifodalab, mustaqil qo'llana oladigan qismi asos deb ataladi. Mustaqil qo'llana olmaydigan, asosga qo'shilib, unga yangi yoki qo'shimcha ma'no yuklaydigan, so'zlarni bog'lashga xizmat qiladigan qismi esa qo'shimcha deb ataladi.  Masalan: tilshunos - (til - asos, -shunos qo'shimcha); guldon - ( gul - asos, -don - qo'shimcha) Asos Qo'shimchalar So'zning asosiy ma'nosini ifodalab, mustaqil qo'llana ifodalab, mustaqil qo'llana oladigan qismi: bino, soz, oladigan qismi: bil, ol, tin Mustaqil qo'llana olmaydigan, asosga bino, soz, bil, ol, tin qo'shilib, unga yangi yoki qo'shimcha ma'no yuklaydigan va so'zlarni bog'lashga xizmat qiladigan qismi: -chi, -lik, -a, -gi 2-TOPSHIRIQ. CHAP USTUNDA BERILGAN MAQOLLARNING DAVOMINI O'NG USTUNDAN TOPIB O'QING VA MAZMUNINI IZOHLANG. Oilada hamjihatlik bo'lmasa, quyoshsiz osmonga o'xshaydi. Sharaf tojini izlama, ona dong'i bilan - qiz Ota dong'i bilan o'g'il o'tadi, ona rizoligini izla Aqlli kishisi bo'lmagan uy uni baxt tark etadi LUG'AT tasodifan - случайно o'yinga mashg'ul bo'lmoq - быть вовлеченным в игру qo'l qovushtirib - сложa руки sinamoq - испытывать e'tibor bermoq - не обращая zavqlanmoq - восторгаться внимания tarbiyali - воспитанный diqqat - внимание darhol - немедленно nasihat - наставление Bilib oling! Qo'shimchalar vazifasiga ko'ra ikki ...