Maktabgacha ta'lim tashkilotlarini paydo bo'lish tarixi

MAKTABGACHA TA'LIM tashkilOTLARINI PAYDO BO'LISH TARIXI Reja: 1.O'zbekistonda maktabgacha ta'lim tashkilotlarini rivojlanish tarixi. 2.Maktabgacha ta'lim-tarbiyani tashkil etish fanining barkamol insonni tarbiyasidagi o'rni. 3.Sharq va G'arb mutafakkirlarining farzand tarbiyasi haqidagi ta'limotlari. O'zbekistonda maktabgacha ta'lim tashkilotlarini rivojlanish tarixi. Maktabgacha ta'lim sohasi vujudga kelishida 1918-yiIda Fridrix Frebel kursi qoshida Petrograd Maktabgacha ta'lim in- stitutining tashkil etilishi muhim voqea bo'ldi. Bu ta'lim mas- kanida Maktabgacha ta'lim bo'yicha mutaxassis kadrlar tay-yorlangan, shu bilan bir qatorda ilmiy-tadqiqot ishlari olib boriigan. 1919-yilda xaql maorifi kommisariyati tomonidan Maktabgacha ta'lim bo'yicha butun ittifoq anjumani bo'lib o'tdi. Bunda ijtimoiy Maktabgacha ta'lim sohasini tashkil etish, bola tarbiyasining nazariy-amaliy masalalari o'rin oladi O'zbekistonda maktabgacha ta'limni yuzaga kelishi o'tgan asirning 10-20 yillariga to'g'ri keladi. Bu davrda turkistonda bolalarni gimnaziyaga kirishga tayyorlovchi xususiy bolalar bog'chalaridan tashqari boshqa maktabgacha tarbiya muassasalari bo'lmagan. Maktabgacha tarbiya ishini aniq tashkil qilish uchun 1918-yilda Respublikada Toshkentning eski shahri o'zbek bolalari uchun 4-bolalar bog'chasi tashkil qilindi. Bog'chalar tashkil etilishi 1919-yilda 2-bolalar bog'chasi va 3-bolalar uyida maktabgacha guruhlar ochildi 1926-yilga jami 40 ta 200ga yaqin bolalar bo'lgan 1938-1939-yillarda 927 ta bolalar bog'chasi ochilgan edi ularda 15200 bola bor edi. Samarqandda maktabgacha ta'lim muassasalarida Respublikada 4835 ta bo'lib Maydonchalar soni esa Maktabgacha ta'lim-tarbiyani tashkil etish fanining barkamol insonni tarbiyasidagi o'rni. Maktabgacha ta'lim bola sog'lom, har tomonlama kamol topib shakllanishini ta'minlaydi, unda o'qishga intilish hissini uyg'otadi, uni muntazam ta'lim olishga tayyorlaydi. Maktabgacha ta'lim bola 6-7 yoshga yetgunicha davlat va nodavlat maktabgacha ta'lim muassasalarida hamda oilalarda amalga oshiriladi. Maktabgacha ta'lim maqsadi va vazifalarini ro'yobga chiqarishda mahallalar, jamoat va xayriya tashkilotlari, xalqaro fondlar faol ishtirok etadi. Maktabgacha ta'limni rivojiantirish uchun quyidagilarni amalga oshirish lozim bo'ladi: - Malakali tarbiyachi va pedagog kadrlarni ustuvor ravishda tayyorlash; - Maktabgacha ta'limni samarali psixologik-pedagogik uslublarini izlash va joriy etish; - Bolalarni oilada tarbiyalashni tashkiliy, psixologik, pedagogik va uslubiy jihatdan ta'minlash; - Zamonaviy o'quv-uslubiy qo'llanmalar, texnik vositalar, o'yinchoqlar va o'yinlar yaratish hamda ularni ishlab chiqarish; - Maktabgacha yoshdagi bolalarni xalqning boy madaniy- tarixiy merosi va umumbashariy qadriyatlar asosida ma'naviy- axloqiy jihatdan tarbiyalash uchun lozim-sharoitlar yaratish; - Maktabgacha ta'lim muassasalarining har xil turlari uchun muqobil dasturlarni tanlab olish, barcha masalalar bo'yicha malakali maslahat ko'rsatish imkoniyatini yaratish; - Maktabgacha ta'lim va sog'lomlashtirish muassasalari tarmog'ini qo'llab-quvvatlash va rivojiantirish texnologiyalarini ishlab chiqish. Qadimgi yunon faylasuflari Aflotun va Arastu bola tarbiyasini jamiyat o'z ixtiyoriga olishi, tarbiya jarayonidagi barcha zarur ishlarni davlat bajarishi lozim degan g'oyani ilgari surgan edilar. Sharq va G'arb mutafakkirlarining farzand tarbiyasi haqidagi ta'limotlari. Bu g'oya faransuz xayoliy sosalistlari Sen Semon, Sharl Fure asarlarida ...