Nutqida kamchiligi bo'lgan bolalar bilan olib boriladigan psixokorreksion ishlar

Nutqida kamchiligi bo'lgan bolalar bilan olib boriladigan psixokorreksion ishlar Reja: 1.Korreksion ishlarning asosiy yo'nalishlari. 2.Psixologik korreksiya tamoyillari. 3.Psixologik korreksiyaning modellari. Korreksion ishning asosiy yo'nalishlari Korreksiya - to'g'irlash, yumshatish, hayotga moslashtirish, hayotda o'z o'rinlarini topishiga ko'maklashish. Adaptatsiya - tashqi sharoitlarga moslashish bo'lib, buning o'zi analizatorlarning o'zgarishlarni sezish bilan bog'liq fiziologik adaptatsiya va yangi guruhlardagi yangi faoliyat turiga moslashishdagi psixologik adaptatsiyalarga ajratiladi. Kompensiya - zararlangan, ishdan chiqqan bir a'zo funksiyasini boshqa a'zoning qisman boshqarishi, to'ldirish tushuniladi. Bunday bolalar bilan o'tkaziladigan korreksion ish, birinchi navbatda hissiyot va irodalarni shakllantirish, atrofdagilarga ijobiy xulqli munosabatni rivojlantirishga qaratiladi. Nutqida kamchiligi bo'lgan dagi ixtiyoriy diqqat ixtiyorsiz diqqatdan pastdir. Buning sababi, ichki tormozlanishning zaifligi va tashqi tormozlanishning yaqqol ko'zga tashlanishidir. Qiyin boshqariladigan tashqi tormozlanish nutqida kamchiligi bo'lgan da diqqatning turg'unsizligiga olib keladi. Nutqida kamchiligi bo'lgan dagi diqqatning taqsimlanishi, o'tishining qiyinligi tormozlanish va qo'zg'alish jarayonlarining mo'rtligi asosida yuz beradi. Nutqida kamchiligi bo'lgan bolalardiqqatini tarbiyalab borishda ularning oliy asab faoliyatining tiplarini e'tiborga olish darkor. Nutqida kamchiligi bo'lgan bolalar bilan olib boriladigan psixokorreksion tadbirlar rivojlanishdagi og'ishlarni to'g'rilashga yo'naltirilgan. Korreksion maqsadlarni qo'yish sohasida uchta asosiy yo'nalish farqlanadi: 1.Rivojlanishning ijtimoiy holatini optimallashtirish. 2.Bolaning yetakchi faoliyat turlarini rivojlantirish. 3.Ishga doir psixologik hosilalarni shakllantirish. Chet el psixologiyasida bola rivojlanishidagi qiyinchiliklar shaxsning ichki strukturasi buzilganda (Z.Freyd, M.Klayn va h.k.) yoki muhit buzilganligida, yoki ikkala sabab birlashganda yuzaga keladi, deb hisoblashadi. Korreksion ishning texnikasi va usullarining tanlanishi uning maqsadlari bilan belgilanadi. Maqsadlarni konkretlashtirishda quyidagi qoidalarni hisobga olish lozim: 1. Korreksiya maqsadlari ijobiy shaklda tuzilishi kerak. Maqsadlar inkor so'zlari bilan tuzilmasligi shart, ularning ta'qiqlovchi xarakterga ega bo'lishi nutqida kamchiligi bo'lgan ning rivojlanish imkoniyatlarini, tashabbuslarini chegaralab qo'yishi mumkin. Nutqida kamchiligi bo'lgan bolalar bilan olib boriladiga psixologik korreksiya dasturlarini tuzishda quyidagi asosiy tamoyillarga tayanish zarur: Korreksion, profilaktik va rivojlantiruvchi masalalar tizimliligi tamoyili Korreksiya va psixologik diagnostikaning birligi tamoyili Kauzal ko'rinishdagi korreksiyaning ustivorligi tamoyili Korreksiyaning faoliyatga doirligi tamoyili Nutqida kamchiligi bo'lgan ning yoshga doir psixologik va individual xususiyatlarini inobatga olish tamoyili Psixologik ta'sir ko'rsatish metodlarining kompleksliligi tamoyili Korreksiyaga nutqida kamchiligi bo'lgan ning ijtimoiy muqitidagi yaqin kishilarni jalb etish tamoyili Psixik jarayonlar tuzilmasining turli darajalariga tayanish tamoyili Dasturlashtirilgan ta'lim berish tamoyili Murakkablikka tadrijiy o'tish tamoyili Berilayotgan materialning qajmi va murakkablilik darajasini hisobga olish tamoyili Materialning emotsional murakkabligi inobatga olish tamoyili. Korreksion, profilaktik va rivojlantiruvchi masalalar tizimliligi tamoyili har qanday korreksion ishda 3 ko'rinishdagi masala mavjudligini ta'kidlaydi, ya'ni 1) korreksion, 2) profilaktik va 3) rivojlantiruvchi. Bunda bola shaxsining har tomonlama rivojlanishidagi boqliqlik va notekislik borligini anglatadi. Tushunarliroq aytadigan bo'lsak, har qaysi bola rivojlanishning ...