Aqliy tarbiya va ta'limning mazmuni, uslublari

Aqliy tarbiya va ta'limning mazmuni, uslublari Reja: 1. Aqliy tarbiya va ta'limnyng mohiyati. 2. Bolalarni barkamol inson qilib tarbiyalashda tayanch dasturining ahamiyati. 3. «Uchinchi mingyillikning bolasi» tayanch dasturi-da maktab va bog'chada amalga oshiriladigan ishlarning izchilligi hamda tizimliligi. Bolalar bog'chalariga oid tajribalar va о'tkazilgan pedagogik va psixologik ilmiy tadqiqot ishlari turli yoshdagi bolalarga tevarak-atrof tо'g'risida beriladigan bilimlarning taxminiy ha'jmini belgilash, ularni murakkablashtirib borish imkonini beradi. «Uchinchi mingyillikning bolasi» tayanch dasturida bolalarning «jismoniy rivojlanganlik darajalari», «Nutq va tafakkurning rivojlanganlik darajasi», «Bolalarning ma'naviy kamolotini ta'minlash»ga doyr aso-siy bо'limlar kо'rsatib berilgan. Bu bо'limlarda bolalarni jismoniy jihatdan yetuk, sog'lom va baquvvat qilib tarbiyalash, ularning nutqiy tafakkurini rivojlanti-rish, sо'z boyligini oshirish ularning mantiqiy tafakkurini va hisoblash malakasini о'stirish hamda bolalarda nafosat va orastalikni shakllantirish kabi jihatlariga keng e'tibor qaratiladi. Shuningdek, tabiat bilan har xil kasbdagi kishilar mehnati bilan, ba'zi bir ijtimo-iy voqealar, narsalar, ularning sifat va xususiyatlari bilan tanishtirishga ham alohida e'tibor qaratilgan. Maktabgacha yoshdash bolalar bu bilimlarini faqax mashg'ulot jarayokida emas, balki о'zlarining kundalik hayotlarida, о'yinlarda sayr vaqtida egallashlari das-turda kо'rsatib о'tilgan. Bu utasturning asosiy yо'nalishlari quyidagilar: - bolalarni jismoniy rivojlantirish; - bolalarni nutqi va tafakkurini rivojlantirish; - ma'naviy-madaniy yetuklik. Ta'lim dasturi quyidagi tamoyilga asoslanib tu-zilgan: - bolalarga yetarli bilim berish; - har bir yoshga xos bilim va malakalar; - bilim va malakalarni sekin-asta murakkablash-tirib borish; - materialning bir maqsadga qaratilganligi; - mahalliy materiallardan foydalanish; - tabiatdagi voqeatar; - ta'limga doir bо'limlar orasidagi bog'liklik. 3 yoshgacha bо'lgan bolalarda tevarak-atrofdagi narsalar, ularningchsi fikri har xil narsalarking nomi hamda ularni ishlatish tugrikida tо'g'ri tushuncha bо'lishi kerak. Bolalarni uy jihozlari va buyumlari (mebel, idish-tovoq, kiyim, о'yinchoq mashg'ulotlar uchun material) bilan tanishtirish, ularning rivojlanishda katta ahamiyatga egadir. Bu narsa ularning nutqini boyitadi, mustaqillik, gо'zallik haqidagi tasavvurlarni tarbiyalashga yordam beradi (chiroyli kiyim, har xil buyumlarning shakllari). Tevarak-atrof bilan tanishtirish dasturi har bir yosh guruhi uchun muayyan bilimlarni egallab olishni nazarga tutadiu Masalan, birinchi guruh tarbiyachisi bolalarni buyumlarning joylashishini bilib olishga о'rgatadi. Keyinchalik bolalar boshqa xonalarda nimalar borli-gini, u yerda bolalar va kattalar nima ish bilan shug'ullanishni bilib boradilar. Masalan, musiqa xo-nasida musiqa mashg'ulotlari, bayramlar о'tkaziladi, oshxonada ovqat pishiriladi va h.k. Shuningdek, tarbiyachi, bolalarni yaqin atrof, kо'cha-larni, о'z о'yin maydsnchasini bilib olishga о'rgatadi. Ayniqsa, katta guruh bolalari о'z uylari manzilini, bog'chadan uyga ketadigan yо'lni yaqin oradagi maydon yoki xiyobonlarga borish yо'lini bilishlari kerak. Bolalarni tabiat bilan bevosita aloqada bо'lishlari ularning har tomonlama rivojlanishlarida muhim ahamiyatga egadir. Bu hol ularning aqliy qobiliyatlarini tarbiyalashda axloqiy hamda estetik hislarini rivojlantirishda quvnoqlik, tetiklik, jismoniy hamda ...