Bolalar va o'smirlar sog'ligi. Sog'lom va kasal organizm haqida tushuncha

Reja: Bolalar va o'smirlar sog'ligi. Sog'lom va kasal organizm haqida tushuncha. Yuqumli kasalliklar, ularning qo'zg'otuvchilari infektsiya va immunitet haqida tushuncha Sog'om orgnizm bu kishi organizmining shunday holatiki, ya'ni uning barcha organlari va sistemalarlari tashqi muhit sharoitiga yaxshi yaxshi belgilarini sezmaydi. Sog'lom orginzmning xarakterli xususiyati shundaki, u tashqi muhit sharoitlarini ancha-muncha murakkab o'zgarishlariga tez moslashish bilan birgalikda ma'lum jismoniy mehnat bajarish qobiliyatiga ega. Lekin hamma bolalar va o'smirlarning gavda tuzilishi, jismoniy rivojlanishi, chinikishi bir xil bulavermaydi. Shuning uchun bir xil yoshdagi bolalar, ayniqsa o'smirlar sog'lom bulsalar ham ularning aqliy va jismoniy mehnat qilish qobiliyati bir-biridan farq qilishi mumkin. Xar bir bola, o'smir, xatto ulgaygan kishi organizmi o'ziga xos individual fiziologik xususiyatlarga ega. Shuning uchun ham tarbiyachilar, pedagoglar xar bir bola va o'smir organizmining ana shu holda ta'lim- tarbiya ishlarini tashkil qilishlari lozim. Kasal organizm: - bu kishi organizmining shunday holatiki, u tashqi muhit sharoitini salgina o'zgarishiga ham moslasha olmaydi, uning shu bajarish qobiliyati past bo'ladi yoki butunlay yukoladi. Bemor tanasining ma'lum kismida og'riq paydo bo'lishi, yurak uynashi. Nafas qisishi, umumiy xolsizlik kabi kasallik belgilaridan shikoyat qiladi. Kasalikni kuzgatuvchi sabablar turlicha bo'ladi, fizikaviy ximiyaviy, mexanik ta'sirotlar mikroblar, viruslar vositasida va ximiyaviy, mexanik ta'sirotlar mikroblar, viurslar vositasida va xokazo. Kasalliklar kuzgatuvchisiga ko'ra bir kishidan ikiknchi kishiga yuqmaydidigan va yuqumli bo'ladi. Mikroblar viruslar va boshqa mikroorganizmlarni kishi organizmiga kirishi natijasida yuzaga keladigan kasalliklar yuqumli kasalliklar deyiladi. Chunki mikrorganizmlar kasal kishidan atrofdagi sog kishilarga turli yullar (havo, ozik-ovqat, suv idish- tovok buyumlar) orqali yo'qishi mumkin. Shuni alohida kayd qilish kerakki, kishi organizmi tiyan ya'ni uning hamma to'qimalari organlari va sistemalari bir-biri bilan markaziy nerv sistemasi orqali chambarchas boglangan holda ish bajaradi. shu sababdan organizm bir butun deb hisoblanadi. Shuning uchun kaysi kasallik bulmasin u fakatgina ayrim organ va sistemani ish bajarish qobiliyatini uzgartiribgina kolmasdan, balki butun organizm ish faoliyati o'zgartiradi va kasallikni umumiy belgilarini yuzaga keltiradi. Bundan tashqari xar bir kasallik vaqtida ayrim to'qima va organlap kuprok zararlanadi. Masalan: Revmatizmda tana haroratining kutarilishi, ish kobilyatining pasayib ketishi, darmonsizlik kabilar umumiy belgilar hisoblansa, shu bilan birga revmatizm asosan yurak uynashi, nafas qisish,buginlarning shishi va og'rishi kabilar bu kasallikning maxsuv belgilaridandir. Davom etishiga qarab kasalliklar o'tkir va surunkali bo'ladi o'tkir kasalliklar birdaniga boshlanadi va bir necha kun davom etadi. Surunkali kasalliklar esa uzoq vaqt ya'ni bir necha oy xatto, bir necha yil davom etadi, vaqti- vaqti bilan kasallik belgilari yukolib (kamayib) sung yana qaytalanib turadi kupincha surunkali kasalliklar o'tkir kasalliklarni yaxshi davolamaslikdan kelib chikadi. Ba'zi kasalliklar esa ...