Darsda og'zaki mashqlarning tutgan o'rni

Darsda og'zaki mashqlarning tutgan o'rni Boshlang'ich sinflarda o'quvchilar og'zaki hisoblash bilimini shakllantirish hozirgi zamon o'qitish metodikasida yangi texnologiyani joriy etishni asosiy masala qilib qo'ymoqda. Lotin yozuviga asoslangan matematika darsliklarimizda ayniqsa, yuz ichida, ming ichida arifmetik amallar bajarish jarayoni o'quvchilarni fikrlash qobiliyatlarini o'stiradigan, ijodiy qobiliyatini aniqlaydigan, yig'indidan ko'paytmaga o'tish qoidasi, ko'paytma, bo'linma tushunchalari, ularning komponentlari orasidagi munosabatlarini mukammal o'zlashtirishni talab etadiki, bu yuqori sinf matematika fanidan oladigan bilimini mustahkamlash asosi bo'lsin. jarayoni o'quvchilarni fikrlash qobiliyatlarini o'stiradigan, ijodiy qobiliyatini aniqlaydigan, yig'indidan ko'paytmaga o'tish qoidasi, ko'paytma, bo'linma tushunchalari, ularning komponentlari orasidagi munosabatlarini mukammal o'zlashtirishni talab etadiki, bu yuqori sinf matematika fanidan oladigan bilimini mustahkamlash asosi bo'lsin. Boshlang'ich sinflarda eng qulay usul bilan hisoblash masalasi arifmetik amallar bajarishning asosiy tayanchi bo'lib hisoblanadi. O'qituvchi darslikdagi materiallar bilan cheklanib qolmasdan, balki ijodiy fikrlaydigan materiallar bilan darsni boyitish maqsadga muvofiqdir. Masalan, 10, 100, 100 ichida ko'paytirishni turli ko'rinishlaridan foydalanish o'quvchilarni qiziqishini oshiradi. 68x5 = (34x2)x5 =34x (2x5) = 34x10 =340 68x50= 34x100=3400 Qo'shishning distrebutevlik qonuniga ko'ra: 17x50= (16+1) x50= 16x50+1x50=800+50 = 850 Sonlarni bo'lish texnikasiga ko'ra: 135:5= (135x2) : (5x2) =270:10=27 2250:50=4500:100=45 O'quvchilar diqqatini shunga jalb etish zarurki, og'zaki va yozma ko'paytirish oddiy odat bo'lib qolishini o'qituvchi nazorat qilishi kerak. 24x25 = (6x4) x 25= 6x (4x25) = 6x100=600 Bunda imkon boricha qisqa holat tanlashga intilish zarur: 24x25=(24:4) x(25x4) = 6x100=600 Ko'paytirishning qavslardan foydalanish holatlari juda ham qiziqarlidir: 37x25=(36+1) x25=36x25+25=900+25=925 35x25=(36-1)x25=36x25-1x25=900-25=875 38x25=(36+2) x25=36x25+2x25=900+50=950 Agar 9,99 va 99 ga ko'paytirish kerak bo'lsa, u holda eng qulay usulda hisoblash qoidasiga ko'ra (10-1), (100-1), (100-1) ko'rinishlarda distrebutevlik qonuniga ko'ra: 678x9=678x(10-1)=6780-678=6102 577x99=577(100-1)=57700-577=57123 34x99=34(100-1)=3400-34=33966 2-sinfda (14x15) ko'paytirish qoidasi 14x15=14(10+5)=140x14x5=140+70=210 Buni darhol hisoblashga shoshilmasdan bajarish zarur, chunki 14x15=14x10+14x5=(14+7)x10=21x10=210 ko'rinishda hisoblashni bajarishni unutmaslik kerak. Agar 23x15 bo'lsa 23x15=(22+1)x15=22x15+1x15=330+15=345 Shuningdek, 14 va 16 ga ko'paytirishni (15+1) va (15-1) ifodaga almashtirish mumkin. 66x14=66x(15-1)=66x15 - 66 = 990 - 66 = 924 62x16=62(15+1)=62x15+15x1=930+62=992 61x69=6(6+1)x100+1x9=4200+9=4209 243x247=24x25x100+3x7=600+21=60021 Bunday usullardagi hisoblashlarni bajarish o'quvchilarni arifmetik amallar bajarishda hisoblashlarini mustahkamlaydi. Hisoblash malaka va ko'nikmalarni shakllantirish texnologiyasiga asos bo'ladi. Masalan, uch xonali sonlarni qo'shish va ayirishning yozma usullarini ko'p xonali sonlarni qo'shish va ayirishga o'tkazish analogiya usulini qo'llashga asoslangan. Shu maqsadda metodik adabiyotlarda ko'p xonali sonlarni yozma qo'shish va ayirish bilan tanishtirishda shunday misollarni yechish tavsiya qilinadiki, bunda har bir navbatdagi misol oldingisini o'z ichiga oladi. Masalan: 126 4752 54752 837 6837 76837 +172 + 3246 +43246 - 425 - 2425 - 52425 Bunday misollarni yechgandan keyin o'quvchilarning o'zlari ko'p xonali sonlarni yozma qo'shish va ayirish uch xonali sonlarni yozma qo'shish va ayirishdek ...