Kitoblarni bibliogarfik tavsiflash. Kitoblar bilan ishlash

Kitoblarni bibliogarfik tavsiflash. Kitoblar bilan ishlash Reja: Bolalar kutubxonalari hujjatlarining tavsifi to'g'risida umumiy tushuncha. Tavsiflash prinsipi. O'quvchilarning mutolasiga rahbarlik qilishning asosiy maqsadi. Kitob o'qishga rahbarlik qilishning yo'nalishlari. Bolalar kutubxonalari hujjatlariniig tavsifi to'g'risida umumiy tushuncha. Kitobni tavsiflash uni xarekterlovchi , boshqalardan ajratish imkonini beruvchi asosiy belgilarini (qoida bo'yicha) berish demakdir. Bolalar kutubxonalarining kataloglari uchun qo'lyozma kartochkalar tuzish va tavsiflashda uning barcha elementlari saqlanadi, bazilari esa aniqlanadi. Bibliografik tavsif-hujjat to'g'risida bibliografik ma'lumotlar, uning asosiy qism yoki muayyan qoidalari bo'yitcha keltirilgan hamda hujjatning umumiy xarakteristikasi va identifikatsiyasi uchun zarur va etarlicha hujjatlar guruhi to'g'risida bibliografik ma'lumotlar yig'indisidir. Bibliografik tavsif tuzish amaldagi me'yoriy hujjatlar bilan belgilanadi, shunday hujjatlar jumlasiga avvalo «hujjatning bibliografik tavsifi va bibliografik tavsif tuzish qoidalari» kiradi. Bibliogarfik tavsif tuzish kutubxonachidan matbuot asarlarining turlarini yaxshi bilishi, uni identifikatsiyalashda eng yaxshi yordam bera oluvchi bibliografikma'lumotlarni aniqlash qobilyatini talab qiladi. Tavsiflash prinsipini Biliografik tavsifning qo'llanishi unda nashr to'g'risid ma'lumotlar yig'indisini belgilaydi. Bu esa kichikroq maktab va bolalar kutubxonalarining kataloglaridagi biliogarfik yozuvlar yirik ilmiy kutubxonalarning, masalan, Respublika bolalar kutubxonasining kataloglaridan eng avvalo tavsiya to'laligi bilan farq qilishi mumkinligini anglatadi. Shu maqsadda tavsiya elementlarini majburiy va fakultativ elementlarga bo'lish joriy etilgan. Majburiy elementlar nashr identifikatsiyasini ta'minlaydi va har qanday bibliografik tavsifning zaruriy asosidir. Fakultativ elementlar nashr haqida qo'shimcha axborot beradi. «Umumiy qoidalar» vazifasidan qatiy nazar, tavsif tuzishning kataloglar, kartotekalar, biliogarfik ko'rsatkichlar, boshqa axborot nashrlari uchun yagona metodikasini tavsif etadi. «Umumiy qoidalarida» hujjatlar har xil turlarining bibliogarfik tavsifi batavsil ishlab chiqilgan. Tavsif tuzish bevosita nashr bo'yicha olib boriladi, bu esa tavsifning aniq puxtaligini va to'laligini ta'minlaydi. Tavsif tuzish obyektari quyidagilardan: kitob (bir jildli yoki tomli nashr), serial nashr (vaqtli, davomli, serial), ko'p tomli yoki serial nashrning alohida tom (chiqishi, soni) shuningdek ularning tarkibiy qismlari (maqola, bo'lim, bob va xokozolar). Tavsif tuzish elementlarining zaruriy miqdorini belgilash: bibliogarafik tavsifning birinchi elementini tanlash; ma'lumotlarni belgilangan tartibda yozish kiradi. hozirgi paytda jahon nazariyasi va praktikasidan tavsifning ikki usuli yoki bibliografik yozuvning ikki turi: sarldavxa ostida va avtorli tavsiflar qaror topdi. Avtorli biliografik tavsif individual avtor nomini, kollektiv avtor nomini, material turi bulgisini (tavsif boshi formasini) daslabki elementi sifatida tanlashni anglatadi. Sarlavxali bibliogarfik tavsif asarning asosiy nomini dastlabki element sifatida tanlashni anglatadi. Individual avtorning nomi ostidagi bibliogarfik yozuv mustaqil ravishda yoki boshqa shaxslar bilan avtordoshlikda asar yozgan shaxsning nomi dastlabki element sifatida tanlashni anglatadi (bibliografik tavsitf ayni shu avtor familyasidan boshlanadi) . Bir necha avtorlar tomonidan yozilgan asarlarga, agar avtor uch kishidan ortiq bo'lsa, avtorli bibliogarfik tavsif tuziladi. To'rt va undan ko'proq ...