Maktablarda ona tili fanini o'qitish sifatini oshirishda zamonaviy metod va usullarning ahamiyati

UMUMIY O'RTA TA'LIM MAKTABLARIDA ONA TILI FANINI O'QITISH SIFATINI OSHIRISHDA ZAMONAVIY METOD VA USULLARNING AHAMIYATI YONDASHUV MILLIY DASTURDA AMALDAGI DASTURDA Grammatik yondashuv - grammatikani tushuntirish va yodlatishga asoslangan. Tilning grammatik strukturasiga asoslangan. Fonetika, keyin leksikologiya, keyin morfologiya kabi bo'limlarga oid qonun-qoidalar o'rgatiladi. Kommunikativ yondashuv - tilni amaliy qo'llash. O'quvchini nutqiy vaziyatlarga tayyorlash. Masalan, do'konda, mehmonda, rasmiy doiralarda, intervyu berayotganda, hujjat to'ldirayotganda, taqdimot tayyorlayotganda, maqola yozayotganda. Vaziyatlarda tildan samarali foydalanish ko'nikmasini shakllantirish. AMALDAGI DASTURDA Tilga doir mavzular amaliyotga yo'naltirilmagan. Yod olishga yo'naltirilgan kontent. Asosan nazariy bilim va qoidalar. O'quvchi nutqini o'stirishga jiddiy e'tibor qaratilmagan. Amaldagi Ona tilini o'qitish metodlari eskirgan. Zamonaviy bolalarning dunyoqarashi va ta'limiy ehtiyojlariga mos emas. O'quvchida ona tilini o'rganishga bo'lgan ishtiyoqni oshirmaydi. Bu o'quvchi nutqining yaxshi rivojlanmasligiga, o'z fikrini erkin va ravon ifodalay olmasligiga sabab bo'ladi. Maktabni bitirgan o'quvchi fanga doir qoidalari yaxshi bilsa-da, o'z milliy tilidan samarali foydalana olmaydi. Ona tilini o'qitishda to'rt ko'nikmani shakllantirish o'qib tushunish tinglab tushunish nutq so'zlash yozish Til qonuniyatlari emas, ko'proq tilning amaliy jihatlari o'rgatiladi. O'quvchi tilni turli ijtimoiy munosabatlarda samarali qo'llashni o'rganadi. Tahliliy, tanqidiy fikrlash, mustaqil o'rganish, hamkorlikda ishlash ko'nikmalari shakllantiriladi; Matematika, fizika, kimyo, biologiya, geografiya, iqtisod, siyosat, jamiyatshunoslik kabi fanlarni o'zlashtirishda til omilini his qiladi. Kelajakda muayyan soha mutaxassisiga aylanganida maktabda olgan bilimlari evaziga o'zbek tilida ish yuritishga, nutq so'zlashga, taqdimot o'tkazish yoki maqola yozishga qiynalmaydi. MILLIY DASTURDA MILLIY DASTURDA AMALDAGI DASTURDA Unli tovushlar va harflar Bo'g'in Ma'nodosh so'zlar Fe'l kesim va ot kesim Ega ergash gapli qo'shma gaplar. Navbatda turishni bilasizmi? Oy Yerdan kattami? Jamoat transportlari O'zim xarid qilaman Til bilganga ming tanga So'zdan so'zning farqi bor Dasturchilik qanday kasb? Nobel mukofoti MAVZULAR NUTQIY MAVZULAR Mening oilam Qarindoshlikni bildiruvchi so'zlar va kishilarning ismlarini bildiruvchi so'zlarni ajrata olish, bu so'zlarning imlosini bilish kabi ko'nikmalar beriladi. Shu bilan birga oilaning muqaddasligi, oilaning ijtimoiy ahamiyati, oilaga xos muayyan an'analar haqida muhim bilimlar o'zlashtiriladi. Qo'riqlanadigan hayvonlar Hayvon nomlari va hayvonlarga atab qo'yilgan nomlar imlosi kabi grammatik bilimlar o'rgatiladi. O'zbekistonning noyob tabiati, Qizil kitob va unga kiritilgan hayvonlar, tabiat qo'riqxonalari haqidagi qiziqarli hamda kerakli bilimlar beriladi. O'zim xarid qilaman Sotuvchi va xaridor o'rtasidagi muloqotda qo'llaniladigan til birliklari, ularning talaffuzi va imlosi, so'zlarga so'roq berish orqali miqdorni bildiruvchi va hisob so'zlarni aniqlash, -ta qo'shimchasi yordamida miqdor sonlarni hosil qilish kabi grammatik ko'nikmalar beriladi. Shu bilan birga, bu bilimlari amalda, bozor yoki do'kondagi xarid jarayonlarida ham qo'llay olish o'rgatiladi. O'quv yilida 132 soat O'quv yilida 132 soat O'quv yilida 264 soat ONA TILI VA O'QISH SAVODXONLIGI ...