Ma'ruza va unga qo'yiladigan talablar

ma'ruza va unga qo'yiladigan talablar Reja: ma'ruza va unga qo'yiladigan asosiy talablar. ma'ruzaning turlari va ularning vazifalari. ma'ruzani bayon qilish uslublari. ma'ruza matnini tayyorlash. Keling, uzimizni maktabda ukigan paytimizni yoki talabalik yillarini kuz ungimizga keltiraylik. Avgust oyining oxiri, o'quv yilining boshlanishida eng kiziktirgan savol, qanday fanlar utiladi va kimlar dars utadi? Tanaffusda, darsdan keyin uzimizdan kura yuqori sinf o'quvchilari yoki yuqori kurs talabalaridan darrov suraganmiz, hamda suhbatga tushib ketganmiz, kaysi o'qituvchi qanday dars beradi, qanday talablar kuyadi. Kaysi o'qituvchi bergan dars tushunarli, kaysi guruhni omadi bor ekan, aksincha, kaysi o'qituvchi utgan darslar xaligacha jumbok. Nima sababdan bir o'qituvchi bildirgan fikrlarini tezda ilgab olish mumkin, boshqasi bilan aksincha. Ikkinchisi nimanidir noto'g'ri kilgandir? Uning sabablarini ma'ruzaga tayyorlanish va uni tahlil qilish asosida ko'rib chiqishga harakat kilamiz. ma'ruza (arabcha, leksiya (lot. lectio) - o'qish) - o'quv materiali, biror masala, mavzu kabilarning izchil, malum bir tizimga solingan bayonidir. O'zbek tilida arab tilidan kirib uzlashtirilgan ma'ruza so'zi kullaniladi. ma'ruza o'quv jarayonining asosiy bugini, oliy o'quv yurtlarida dars berishning asosiy shaklidan biri. U talabalarning dune qarashini shakllantirishda katta rol uynaydi. ma'ruzada mavzuning asosiy savollari ketma-ketlik asosida yoritiladi. iqtisodiyot nazariyasi fanidan ukiladigan ma'ruza fakatgina iqtisodiy rivojlanishning asosiy qonuniyatlarini ochib berishgina emas, fanning sunggi yutuklaridan foydalanilgan holda amaliyotla qanday ahamiyatga ega ekanligini, hayotda real muammolarni yechishdagi ahamiyatini xam ko'rsatishi kerak. ma'ruza ilmiy xarakterga ega bo'lishi, turli nazariy yo'nalishlar, ilmiy maktablarning asosiy g'oyalarini talabalar ongiga etkazishi va olgan bilimini ishonchga aylantirishi kerak. Xar qanday ma'ruzaning eng zarur sharti auditoriya bilan kontaktga kirishishdir. ma'ruzani kutarinki rux bilan o'qish kerak. ma'ruza o'qish eng avvalo, unga tayyorlanishdan boshlanadi. Buning uchun birinchi navbatda ma'ruza mavzusi bo'yicha adabiyotlar tanlash, hamda ular bilan tanishib chiqish kerak. Oliy o'quv yurtida ukitiladigan ma'ruzalar o'z funksiyasiga ko'ra quyidagi turlarga bulinadi: kirish ma'ruzasi; yakunlovchi ma'ruza; mavzular bo'yicha muammoli ma'ruza; yul-yurik kursatadigan ma'ruza; obzorli ma'ruza. ma'ruzalarning turlaridan katiy nazar barchasini funksiyasiga ko'ra muammoli ma'ruza tarzida o'qish mumkin. Kirish ma'ruzasi malum bir mavzuni yoki muammoni o'rganishga bagishlangan ma'ruza bo'lib, unda anna shu masala, muammolar haqidagi fikrlar, ularning ijobiy tomonlari, kamchiliklari, echilmagan muammolar kursatiladi. Yakunlovchi ma'ruza malum bir mavzu muammoni, yoki fanni urganib chikib, uning yakuni bo'yicha o'tkaziladigan ma'ruzadir. Yul-yurik kursatuvchi ma'ruza talabalarga mustaqil ishlashni o'rgatishga qaratilgan ma'ruza bo'lib, unda kuprok metodik maslahatlar beriladi. Tavsiya kilinadigan adabiyotlar ularni mustaqil o'qish, ular ustida ishlash jarayonida diqqat karatish lozim bo'lgan masalalar kursatiladi. Obzorli ma'ruza u yoki bu muammo, mavzu yoki malum bir tizimga solingan savollarni malum bir mantikiy aloqadorlikda bayon qilishga qaratilgan ma'ruza bo'lib, ...