Mehnat darslarida problemali ta'lim asoslari

mehnat darslarida problemali ta'lim asoslari Reja: Problemali ta'lim va uning mohiyati; Problemali vaziyatlar va ulardan foydalanish ; mehnat darsida problemali ta'limni qo'llash ; Problemalilikni o'quvchilarning mustaqil faoliyatiga ta'siri. hozirgi pedagogik va psixologik tadqiqotlar insonning ijodiy tafakkuri, ijodiy qobiliyatlari, ijodiy faoliyati sharoitidagina rivojlanishi mumkinligini kursatmokda. Mavjud tushuntirish illyustratsiyasini o'qitish ana shu sharoitlarga etarlicha javob bermaydi. mehnat ta'limi metodikalarida ishlarning har xil turlari va ularning bajarishning konkret usullari batafsil yoritilgan. o'quvchilar tayyor chizma, namunaga karab buyum tayyorlaganlar. Bu sistemaga aylanib kolgan. Dars katiy ketma-ketlikda olib boriladi: utilgan materialni qaytarish yangi darsni qilish, amaliy ish bo'yicha mukammal instruktaj berish, buyumni operatsiyalar bo'yicha tayyorlashni ishlab chiqish. Problemalilik atrofidagi predmetlarni, hodisalarni va jarayonlarni o'rganish davomida paydo buladigan ziddiyatlardan tuziladi. Olim, kashfiyotchi bu ziddiyatlarni chuqur bilimlarga, tajribalarga, intuitsiyaga asoslanib topadi. aniqlangan ziddiyatlarni bartaraf etish bilan bog'liq malum psixologik holat vujudga keladi. Bunday holatni prroblemali vaziyat deyiladi. Shunday fikr, problema paydo buladiki, olim uni xal qilib yangi qonuniyatlar kashf qiladi. Maktabda esa problemalilikdan foydalanish bilish protsesslari bilan ta'limning yaqinlashuvini bildiradi. Bunda o'quvchilarning yoshi hisobga olinadi. o'quvchilar o'quv materiallaridan ziddiyatlarni mustaqil topa olmaydilar. Ularga shu ziddiyatlar bilan bog'liq nazariy va amaliy qiyinchiliklarni keltirib chikaradigan topshiriqlarni beriladi. Bularni problemali topshiriq deyiladi. Bunda ta'lim kuyidagicha tashkil etiladi : problemali topshiriqni kuyish, uni xal qilish, olingan natijalarni tekshirish va nixoyat ularni umulashtirish, sistemalashtirish va mustahkamlash. Demak, xamma narsa problemali topshiriqdan boshlanadi. Problemali topshiriq, savol, masala yoki amaliy ish shaklida bo'lishi mumkin. Problemali masala, problemali savollar masalasidagi ma'lumotlar sonlardan foydalanib kengrok beriladi va yechish mantikiy mulohazalar yo'li bilangina emas, balki tegishli hisoblash va kengrok isbotlash bilan amalga oshiriladi. Masalan : o'qituvchi kavsharlagich uchun kombinatsiyalangan taglik tayyorlashni problemali masala yechishdan boshlaydi. Bunda buyum materialini miqdori va zagatovkani to'g'ri joylashtirish kerak bo'ladi. o'quvchilar buyumni ulchamlarini oladi, konifol kutichasi tayyorlash uchun kancha material ketishini hisoblaydi. Mavjud va kerakli material miqdorlari taqqoslanib, material etishi uchun qanday rejalash problemasi paydo bo'ladi. o'qituvchi o'quvchiga har xil material beradi. Buyum uchun etmaydigan zagatovkalar xam bor. Konstruksiyani materialga karab uzgartirish va buyumni qo'yiladigan texnik talablarni buzmaslik kerakligini aytadi. Amaliy topshiriqlarda xam problemali o'qitishni joriy etish mumkin. Rolikani u o'quvchilarga 45 * burchak ostida tirnokka biriktirishni kuyadi. Xar kaysi burchakda plankalar tirkishsiz birlashtirish zarur uni bajaradi. Bu plankalardan ramka yikkanda tirkishlar hosil bo'ladi. Uni jilvirlab tozalaydi, lekin ish yomonlashadi. Bu ishgacha nomalum yangi harakat birikmalarni tilish yordamida yopishtirish zaruriyati vujudga keladi. Problemali vaziyat problemali ta'limni eng muhim momentidir. mehnat darslarida 9 tipdagi problemali vaziyatlarni vujudga keltirish mumkin : 1.o'quvchilarda mavjud bo'lgan ...