Musiqa darslarida o'quvchilarning musiqiy savodxonligini tarkib toptirish

Musiqa darslarida o'quvchilarning musiqiy savodxonligini tarkib toptirish Reja: 1. Musiqaning paydo bo'lishi. 2. Musiqaning inson kamoliga ta'siri. 3. Musiqa darslarida musiqa savodini o'rganish. 4. Musiqa savodi o'rganishning uslublari. 5. Xulosa Musiqa-insoning so'z bilan ifodalab bo'lmaydigan, yozib izhor etilmaydigan his tuyg'ulari orqali vujudga keladi. Ulug' rus kappazitori R. Glier shunday degan edi: «Musiqa - bu hayot tacsurottlari, musiqaviy tovushlar orqali ifodalangan fikr va his-tuyg'ulardir». Umuman, musiqaning yaralishi haqida gap borsa, uning Olloh, bilan bog'liqligi aytiladi. Emishki, Olloh insonnin yaratdi. Hamma narsa Ollohning hohishi bilan bo'ladi. Lekin shu yaratilgan insonning joni yo'q edi. Shunda Olloh unga jon ato qilmoqchi bo'ldi. Ollohning amri bilan musiqa sadolari yangradi. Shundan keyin insonga jon kirdi va u o'z qalbiga ham ega bo'ldi. Boshqa bir rivoyatda aytiladi: Shuni bilgil va voqif bo'lginki, bu mehtarlik san'ati hazrati Jabroildan qolgan. Muqaddas olloh odam Atoga jon qilajagini aytganda jon jismga kirishga ikkilanib turadi. Shundan keyin Olloh taolo mehtar Jabroilga jannatdan qushnay olib chiqishni va chalishni buyuradi. Jabroil qo'shnayni chalishga kirishadi. qo'shnayning orombahsh dilrabo ohanglari Odam Atoga jon ato qiladi. Shuning uchun ham musiqa ishitgan har bir insonning qalbi taskin topadi, uning xursandligi va muhabbati ham oshadi. Tarixdan bizga malumki barcha buyuk alomalarimiz musiqaga o'zgachamehr bilan qaragan. Musiqani juda puxta o'zlashtirgan va bu haqda juda ko'p risolalar bitganlar. Masalan, Farobiy Farg'oniy, Abu Ali ibn Sino, Safluddin al-Urmaviy, Abduqodir Marog'iy, Abdurahmon Jomiy, Alisher Navoiy, Zaynulobiddin al-Xusayniy, Najmiddin Kavkabiy Buxoriy, Darveshali Changiy, Zahiriddin Muhammad Bobur va hokozolar. Qadimgi yunon olimi Aflotun o'zining «Davlat haqida» asarida jamiyatni jismoniy, ma'naviy jihatlardan rivojlantirishda sport va musiqa mushg'ulotlari katta ahamiyatga ega ekanligini takidlangan edi. «Agar gimnastika gavdani mustahkamlash uchun zarur bo'lsa, musiqa esa qalb gimnastikasidir» - degan edi. Pifagor maktabi tomonidan musiqaning kishilarga poklovchi ta'siri xususida axloqiy yo'l-yo'riqlar sistemasini ishlab chiqilgan. Aflotun, Arastu, plutarxlar harqanday ijtimoiy tarbiya, hox pedagogik, hox estetik, hox intelektual bo'lsin, asosan musiqaviy tabiyaga asoslanishi haqidagi fikrga keladilar. Biz mashhur tabib deb bilgan Abu Ali ibn Sino san'atining ikki turi - sheriyat bilan musiqani sintez qilishga, ma'naviy tarbiyada ular o'ynaydigan rolga, ularning o'zaro aloqadorligiga katta ahamiyat bergan. Ibn Sino o'zining musiqaga doir risolalarida «latif musiqa yoqimli kayfiyat yaratadi hamda ko'ngilni ochadi, yomon musiqa esa zardani qaynatadi» - deb o'qtiradi. Musiqaning ta'siri g'oyat keng miqyosli bo'lib, uning samarasini yo'qdir. Hozirgi zamon musiqa ta'limi haqida gapirsak, umumiy dunyo qarash insonning voqealikni bilishiga asoslanadi. ta'lim jarayonini bilish jarayonining turi bo'lib, o'quv materialini o'zlashtirish bilishning maqsadi hisoblanadi. Musiqa san'ati vositalari yordaimida badiiy obrazni bilishda, umuman hosil qilingan bilimlarning ...