Mutaxassis shaxsini shaklantirishning pedagogik asoslari

MUTAXASSIS ShAXSINI ShaqlanTIRIShNING PYeDAGOGIK ASOSLARI 2 3 4 1 Shaxsning shakllanishida jamoaning o'rni va o'ziga xos xususiyatlari. Jamoada shaxsning rivojlanish bosqichlari. . Pedagogikada shaxs tushunchasi. RYeJA: Shaxsni shakllantirishga ta'sir etuvchi asosiy omillar. Dunyoga kelgan go'dak malum yoshga qadar individ sanaladi. «Individ» - lotincha individuum so'zidan kelib chiqqan bo'lib, «bo'linmas», «ayrim shaxc», «yagona» manolarni anglatadi. Individ biologik turga kiruvchi alohida tirik mavjudotdir. Shaxsning shakllanishida harakat o'ziga xos omil sanaladi. Go'dak (chaqaloq) ham turli harakatlarni bajaradi. Biroq bu harakatlar keyinchalik shartli reflekslar bo'lib, ongli ravishda emas, balki shartsiz va shartli qo'zg'otuvchilarga javob tarzida yuz beradi. Shaxc deganda muayyan jamiyatning azosi tushuniladi. Odam shaxs bo'lmog'i uchun ruhiy jihatdan taraqqiy etgan bo'lishi, o'z xususiyati va sifatlari bilan boshqalardan farq qilishi lozim. Har bir odam shaxs sifatida turlicha namoyon bo'ladi. U o'zining xarakteri, qiziqishi, qobiliyati, aqliy rivojlanganlik darajasi, ehtiyoji va mehnat faoliyatiga nisbatan shaxsiy munosabati bilan boshqalardan farqlanadi. Odam bolasining shaxs sifatida rivojlanishi, uning har tomonlama kamolga etishining samarali bo'lishini ta'minlash uchun pedagogika fani shaxs rivojlanishining umumiy qonuniyatlarini, unga ta'sir etadigan omillarni, rivojlanish jarayoniga aloqador bosqichlarni aniqlashi kerak. Biz yuqorida «rivojlanish» tushunchasini juda ko'p ishlatdik. Endi ushbu tushunchaga atroflicha yondoshib, ta'rif berishga harakat qilaylik. Odam biologik mavjudod sanaladi, uning rivojlanishiga tabiiy qonunlar, biologik va ijtimoiy qonuniyatlar ta'sir etadi, insonning kamol topishiga zamin yaratadi. Shaxsning shakllanishida shaxsiy xislat va sifatlarning rivojlanib, taraqqiy etib borishi muhim o'rin tutadi. Aks sifatlarni anglash va ularni to'g'ri aniqlash uchun uni turli munosabatlar jarayonida o'rganish maqsadga muvofiqdir. Demak, shaxs ijtimoiy munosabatlar maxsuli bo'lib, ongli faoliyat bilan shug'ullanuvchi ijtimoiy mavjudotdir. 1. Psixik xususiyatlarni rivojlanishi. Bunga aql, diqqat, harakat, iroda, xotira va h.k. kiradi. Hayotda o'z o'rnini topa olishi, Vatani, xalqining ravnaqi yo'lida og'ishmay, e'tiqod bilan xizmat qilishi, imonli bo'lishi insonni shaxs darajasiga ko'taradi. Bunday sifatlarning ro'yobga chiqishi tarbiyaga bog'liq. 2. Jismoniy rivojlanish. Bu rivojlanish jarayonida u turli o'zgarishlarni, jismoniy, psixik, miqdor va sifat o'zgarishlarni o'z boshidan kechiradi. Insonda bo'ladigan jismoniy o'zgarishlarga bo'yining o'sishi, vaznining og'irlashib borishi, suyak va mushak sistemalari, ichki organlari va asab sistemasining o'zgarib borishi kiradi. INSON IKKI XIL XUSUSIYaTGA KO'RA RIVOJLANIB BORADI: ShAXSNING ShAKLLANIShIGA TA'SIR ETUVChI ASOSIY OMILLAR JAMOA TUShUNChASI VA UNING RIVOJLANISh BOSQIChLARI Jamoa so'zi lotincha «kollektivus» so'zining tarjimasi bo'lib, yig'ilma, omma, birgalikdagi majlis, birlashma, guruh manolarini anglatadi. Aniqroq aytiladigan bo'lsa, jamoa - bu kishilardan iborat guruh demakdir. Zamonaviy talqinda «Jamoa» tushunchasi ikki xil manoda ishlatiladi. Birinchidan, jamoa deganda kishilarning istalgan tashkiliy guruhi tushuniladi (masalan, ishlab chiqarish jamoasi, zavod jamoasi, xo'jalik jamoasi va hokazo). Ikkinchidan, jamoa deganda yuqori ...