O'qish darslarida qo'llaniladigan metodlar

O'qish darslarida qo'llaniladigan metodlar boshlang'ich sinfda o'qish darslari boshlang'ich sinf o'qish darslarida o'rganiladigan ba'zi voqealarni asosiy xulosa bir necha gap orqali ham ifodalanishi mumkin. Badiy asarlardan olingan matnlar yoki ilmiy-ommabop maqolalarda ifodalangan asosiy fikrni o'zida aks ettirgan bir gap va bir necha gapni alohida olib o'qishga o'rgantish o'quvchilar-ning o'qiganlariga ongli munosabatda bo'lish bilan birga, matn yuzasidan xulosa chiqarib olish va uni o'zining hayotiy turmush tarziga aylantirishga samarali ta'sir etadi. Maktab o'quvchilarining badiiy asarlaridan olingan parchalarni yoki ayrim kichikroq asarlarni yaxshi o'zlashtirib olishlari hamda o'qish ko'nikmalarini shakllantirishda matnlarni takror-takror o'qishlari juda ham muhimdir. Biroq bir xil usulda o'qish bolalarni zeriktirib yuboradi, ular tez toliqib qoladi. Buning oldini olish maqsadida tanlab o'qishning yana bir qator turlaridan foydalanish mumkin. Biz bular haqida o'z fikrlarimizni qisqa shaklda bayon qilamiz. boshlang'ich sinflarda ham yuqori sinflarda ham fanlararo o'zaro bog'lanishni ta'minlash talab qilinadi. Shunga asosli o'qish darslarida o'rganiladigan ba'zi matnlarni o'qishda o'quvchilarning ona tili fanidan olgan bilimlariga tayanish ham mumkin. 3-sinf o'quvchilari gapning anglatgan maqsadiga ko'ra darak, so'roq va undov gaplarga bo'linishi va tegishli tinish belgilari qo'yilishini bilishadi. Yuqorida ta'kidlaganimizdek o'quvchilar 1-sinfning ona tili mashg'ulotlarini savol javob gaplar mavzusiga bagishlangan darslar bilan yakunlashadi. Ular ushbu mavzuga oid o'nta mashqni bajarish davomida so'roq va xabar mazmunidagi gaplar bilan amaliy tanishganlar. Shuga asosan 3-4 sinflarda gapning mazmuniga qarab tanlab o'qish turidan ham foydalanish mumkin. So'roq va his-hayajon mazmunini ifodalovchi gaplar boshlang'ich sinf darsliklarida aksariyat gaplar xabar mazmunida bo'ladi. So'roq va his-hayajon mazmunini ifodalovchi gaplar ham qatnashadi. Ba'zan ana shunday gaplarni o'qish ham mumkin. Asarda qatnashuvchilarning nutqida ham so'roq mazmunli gaplar beriladi. O'quvchilarning fikrlash faoliyati va badiiy asar mazmunini idrok etishlarini takomillashtirish uchun ma'lum bir matndagi so'roq gaplarni javoblari bilan birga o'king tarzidagi topshiriq ham bo'lishi mumkin. 3-sinf o'qish kitobining 207-betidagi Do'stlar mavzusini o'qishda o'quvchilar quyidagi so'roq gapni javobi birga qo'shib o'qishadi. Do'stlar Bir chamanzorda qarg'a, ohu, toshbaqa va sichqon do'stlashib yashardi. Kunlardan birida ohu ovchining turiga tushib qolgach barcha do'stlari uning yoniga borishdi. Sichqon to'rni qirqa boshladi. Shu payt toshbaka ham etib keldi. Ohu esa unga shunday dedi: Do'stim nega kelding? Agar sichqon tuzoqning to'rlarini kesib meni qutqarsa-yu, birdan ovchi kelib qolsa, sen nima qilasan? Men qochib jonimni qutqaraman. Sichkon teshikka kiradi. Qarg'a esa osmonga uchadi. Sen nima qilasan? Nega kelding? Toshbaka dedi? - Birodar, qanday qilib kelmayin? Baxtsizlik yuz berganda odamga tasalli beradigan, og'ir kunlaringda dardingni yengil qiladigan do'st-ko'rsatkichli do'st bilan birga bo'lish lozim. Ushbu matnni o'quvchilarning qanday usulda o'qituvchi ko'rsatadi. Ba'zan surok gaplarni bir o'quvchi, unga ...