O'qitish sharoitlariga nisbatan gigiyenik talablar

O'qitish sharoitlariga nisbatan gigiyenik talablar Reja: 1. O'qitish sharoitlariga nisbatan gigiyenik talablar (yoritish, isitish, shamollatish). 2. Organizm va muhit. 3. Inson ekologiyasi va kasalliklar, O'zbekiston aholisini salomatlik holati. O'qitish sharoitlariga qo'yilgan gigiyenik talablarni qo'yilishiga sabab, o'quvchi yoshlar beriladigan nazariy bilimlarni narmal o'zalshtirilishdir. Bizga malumki, o'qitish uchun sharoit etarli darajada bo'lmasa, berilgan bilimlarni samarasi ko'zga tashlanmaydi. Buning uchun nimalar talab etiladi: - O'qish joyida yorug'lik etarli bo'lishi yani 100 - 150 lyuks bo'lishi talab etiladi. Yorug'likni chap tomondan tushishini ta'minlashga etibor berish kerak. Shu bilan birga, haddan tashqari kuchli yorug'lik nuri ko'z to'r pardasidagi retseptorlarni o'ta qo'zg'atib, ko'zning tez toliqib qolishiga sabab bo'ladi. - Parta va stullarning baland yoki pastligini tartibligi talab etiladi. - Xona haroratining darajasiga etibor qarish va hokoza. Tirik organizm malum bir joyda yashar ekan, unga o'sha joyning harorati, namligi, havo bosimi, yorug'ligi, radiatsiyasi, havosi va boshqa omillari ta'sir qilib turadi. Mashhur fizolog olim I.M.Sichenov bu borada: Biroq tirik organizm tashqi muhitsiz yashay olmaydi degan edi. Tashqi muhit omillari organizmga sezgi organlari orqali ta'sir etib, markaziy nerv sistemasida bu ta'sirlar analiz va sintez qilinadi. Undan keyin ta'sir barcha to'qima va organlarga berilib, ulardagi fiziologik jarayonlar muayyan sharoitga moslashadi. Organizmning ichki muhiti nisbiydir. Tashqi muhitning noqulay ta'siri natijasidaichki muhitning doimiyligi o'zgaradi. Lekin nerv - gumorol sistemasining boshqaruvchanlik vazifasi orqali bu doimiylik yana tiklanadi. Organizmning turli ob - havo sharoitida energiya sarflash xususiyatlarini hisobga olagn holda yilning issiq oylarida kam energya beruvchi oziq moddalarni, sovuq oylarida esa ko'p energiya beruvchi oziq moddalarni ko'proq istemol qilish tavsiya etiladi. Organizm ichki muhitining nisbiy doimiyligini ta'minlaydigan moslamlar rivojlanganligi tufayli, u muhitning o'zgaruvchan ta'sirini yengil o'tkazadi. Albatta, organizm yosh sog'lom bo'lsa, tashqi mug'itning noqulay ta'sirini yengil o'tkazib, unga tez moslashadi. Agar chiniqmagan, kasalmand bo'lsa, tashqi mug'it ta'siriga tez moslasha olmaydi. Natijada turli kasalliklarga beriluvchan bo'ladi. Shuning uchun har bir odam me'yorida ovqatlanib, jismoniy tarbiya bilan shug'ullanib o'z tanasini chiniqtirishi lozim. Ayrim shaharlarning korxonalarida atrof - muhitning haddan tashqari ifloslanishi jamoatchilikni bezovta qilmoqda. Sanoat korxonalari va avtotransport vositalaridan chiqqan zaharli moddalar aholi o'rtasida allergiya, nafas olish, oshqozon - ichak, yurak - qon tomir, nerv sistemasining har xil kasaliklari ko'payib ketishiga sabab bo'lmoqda. Aholini bunday zaharli moddalar ta'siridan muhofaza qilish uchun korxonalarda tozalash uskunalari, avtomobillarga zaharli gazlarni zararsizlantiruvchi qurulmalar o'rnatish choralari ko'rilmoqda. Shuningdek, shahar, qishloqlarni ko'kalamzorlashtirish, kommunal - gigiyena qoidalariga rioya qilish ham bu boradagi asosiy tadbirlardir. Atrof - muhit ozodaligini ta'minlash kishilar salomatligini taminlovchi muhit omildir. Darhiqiqat atrof - muhitning ifloslanishi tufayli turli imkroblarning ko'payishi ...