O'qitishda muammoli usullardan foydalanish

O'qitishda muammoli usullardan foydalanish Reja: Didaktika haqida tushuncha. O'qitish jarayonining ma'nosi, tuzilishi va vazifalari O'qitish jarayonining asosiy bosqichlari. Didaktikaning predmeti ta'lim tarbiya muassasi sharoitida muallimning rahbarligi ostida amalga oshadigan o'quv jaraenidir. Didaktikada ana shu jaraenning qonuniyatlari tadqiq qilinadi, har xil tipdagi ta'lim tarbiya muassasalarida o' eki bu darajada beriladigan ta'lim mazmunini belgilashning ilmiy asoslari o'qitish vositalari va metodlarining samoradorligini oshirish yo'llari hamda ta'limning tashkiliy shakllari ishlab chiqiladi. Didaktika pedagogikaning ta'lim va o'qitish nazariyasini ishlab chiqadigan tarmog'idir. Didaktika yunoncha G'didaktikosG' so'zidan kelib chiqqan bo'lib o'qitish, O'rganish ma'nosini bildiradi. Yaqin va o'rta Sharqda Xorazmiy, Kindiy, Forobiy, Ibn Sino, Umar Xayem kabi mutaffakkirlar ilmiy didaktika asoschilaridir. A.Komenskiy, Shvetsariyalik pedagog I.P.Pestolotstsi, nemis pedagogi A.Distverglar evropada didaktikaning rivojlanishiga xissa ko'shdilar. Yuqorida aytib o'tilgan sharq mutaffakirlari qarashlarining muhim xususiyati shundaki, mazkur olimlar doimo predmetning kiefasi inson ongida mavxumlashuvi jareniga, mana shu predmetning mohiyati va o'ziga xosligini tushunish sodir bo'lishi hamda shakllanishiga etibor berganlar.Ular bilishning predmeti va monbalariga, bilish jaraeni qanday bosqichlardan tarkib topishi ga, bilish faoliyati bilan amaliy faoliyat O'rtasidagi munosabatlarga qiziqqanlar. Xorazmiy shaxsning uzluksiz kamol topish nazariyasini rivojlantirish borasida muhim xizmat qildi, induktiv va deduktiv taffakkurdagi alohidalik hamda umumiylikning birligi prinsipini mo'ayanlashtirdi. Kindiy substantsiyani barcha ilmiy bilimlarning predmeti sifatida ko'rib chiqishda eng avvolo miqdor va sifatni hissiy idrok etish zarurligini tasdiqladi. Kimki miqdor va sifatni bilmasa, u substantsiyani bilishdan xam mahrumligini o'qtirdi. Olim o'zining didaktik g'oyalarida hissiy va ratsional bo'shliqni ifodaladi. hissiy bilish va narsalarni bilishdan iborat bo'lsa, ratsional bilish umumiy narsalarni bilish ekanini ta'kidladi. Uning fikricha hissiy bilish faqat aql uchun material beradi. Farobiy o'qitish metodlarining tasnifini ishlab chiqqan. Ularni amaliy va nazariy metodlarga ajratgan, shu tariqa o'qitishning amaliy yo'nalishi va kishilarning hayoti hamda kundalik faoliyati bilan bog'liqligi g'oyalarini olga surgan. Olim o'qitishning tajriba-ko'rsatmali, induktiv va deduktiv, amaliy metodlariga alohida e'tibor bergan. Barcha metodlarni o'quvchining hayotiy tajribasiga, mantiqiy tafakkuriga tayangan holda birlashgan. Farobiy matematika fani misollari asosida o'qitishning ilmiylik, ko'rsatmalilik, tushunarlilik va izchillik prinsiplarini ishlab chiqqan. Bilish jaraenining va fandagi bilim shakllarini mohiyatini eritgan. Borliqning aks etilishi sifatidagi hissiy bilish muammosi va eng asosiy masala-bilishning manbalari doimo Beruniy nazariy bilish faoliyatining diqqat markazida turdi. Olim bilishning nazoriy asosini cheksiz va uzluksiz jaraen sifatida tahlil hamda talqin qildi. G'O'qish va takrorlash orqali,-deb ezgan Beruniy,-dunening tuzilishini, osmonning va yer shakllarini bilish astronomiya fani uchun g'oyatda foydalidir. Ibn Sinoning bilim orqali erishiladigan natijalari haqidagi ta'limoti o'qitish nazariyasida alohida O'rinni egalladi. Uning fikricha, buyumlarni chinakam bilishga tashqi ko'rinishini tahlil qilish sabablarini aniqlash asosida aql bilan erishiladi.Ibn Sino aqlning ...