O'qituvchi faoliyatida muloqot madaniyati va psixologiyasi. Muloqotni tashkil etishda umuminsoniy qadriyatlar ustuvorligi

o'qituvchi FAOLIYaTIDA muloqot MADANIYaTI VA PSIXOLOGIYaSI. muloqotNI tashkil ETIShDA UMUMINSONIY qadriyatLAR USTUVORLIGI Reja: Pedagogik muomala va pedagogik muloqotning mohiyati, uning o'qituvchi faoliyatidagi o'rni. sharqona tarbiya va uning muloqotga ta'siri. Muosharat odobi. Sof adabiy tilda suzlashishga odatlanish. Milliy madaniyatning muloqotga ta'siri. muloqot madaniyatiga erishish yo'llari. Muomala - axbrot jarayonidir. Pedagog bevosita shaxslarga muomalada o'z tarbiyalanuvchilari, umuman, jamoa haqida, undagi ichki jarayonlar haqida g'oyat xilma-xil axborotga ega bo'ladi va xakozo. Pedagog xam o'z navbatida muomala jarayonida o'z tarbiyalanuvchilariga maqsadga qaratilgan axborotni malum qiladi. Pedagog muomala vositasi orqali qanday axborot olishini karab chikar ekanmiz, o'quvchining shaxsi haqidagi axborotning muhimligini alohida takidlab utish kerak. Muomala - shaxsni g'oyat xilma-xil sharoit va ko'nikmalarda o'rgatishga imkon beradi. Pedagog o'quvchilar bilan muomala kilar ekan, juda mayda qismlarini xam anglab olishga kodir uladi. Bular sirtdan karaganda unchalik ahamiyatli bulmasada, shaxsda sodir bulayotgan, uni tushunish uchun juda muhim bo'lgan zarur ichki jarayonlar ko'rinishlarining alomatlari xam bo'lishi mumkin, bunda pedagog shaxsi katta rolb uynaydi. Ayni xil hodisaning turli kishilar tomnidan talqini, uning shaxsning o'tmishdagi ajribasiga bog'liqligi bilan izoxlanadi, bu tajribaning uch jihati bor: umuman, hayotiy tajriba, pedagogik faoliyat tajribasi, o'quvchilar bilan muomalada bo'lish tajribasi. Nixoyat pedagogning o'quvchilar bilan muomalasi shunga olib keladiki, uo'quvchilarning xatti-harakatlaridagi chuqur mano va haqiqiy vaziyatlarni turli sabablarda paykab oladi, buning uchun namuna u o'zi tez-tez kayd kilgan dalillardan va o'quvchilarning xulk-atvor usullaridan foydalanadi. o'qituvchining o'quvchilar bilan muomalasi tarbiyani boshqarish sifatida karalib, birlashtiruvchi o'rnini tuldiruvchi vazifani xam bajaradi. Muomala o'zaro munosabatlar doirasidasodir bo'ladi. boshqarish vositasi bo'lgan muomala faoliyatidan oldin sodir bo'ladi. boshqarish vositasi bo'lgan muomala o'quvchilarning faoliyatiga hamkorlik qiladi, nixoyat boshqarish vositasi bo'lgan muomala faoliyatdan keyin boradi. Muomala - axloq kurki sanaladi. Xar bir kishining qanday dunyoqarashga ega ekanligi, bilimliligi uning muomalasidan malum bo'ladi. Muomala - insonlar o'rtasidagi o'zaro aloqa vositalaridir. Muomalada asosiy vosita til hisoblanadi. Shuning uchun xam til aloqa quroli deyiladi. Insonning tili shirin, muomalasi madaniyatli bulsa, qisqa vaqt ichida xalq orasida obru-etibor topadi. so'zga chechanlik xech kachon kishiga obru keltirmaydi. Shuning uchun o'tmishda yashab utgan mutafakkirlarimiz, tilga, so'zga xurmat bilan yondashishlarini takidlaganlar. Ulug bobomiz A.Navoiy muomala madaniyati, xushmuomalalik,tilning ahamiyati to'g'risida, shirinsuzlik haqida purxikmat fikrlar bayon kilganki, bugungi kunimiz uchun xam o'z ahamiyatini yukotgan emas. «Til shirinligi - kungilga yokimlidir, muloyimligi esa foydali. Shirin so'z sof kungillar uchun asal kabi totlidir», - deydi A.Navoiy. pedagog bolalarga bilim berish uchun bir katorda ular nutqining rivojlanishiga xam alohida ahamiyat beradi va bunda u turli pedagogik usullardan foydalanadi. Bolalar nutqini rivojlantirishda pedagog (so'zi) muhim ahamiyatga ega: bir tomondan, ...