O'quv maqsadlarni texnologik usulda loyihalash

o'quv maqsadlarni texnologik usulda loyihalash Yuqorida takidlanganidsk, sanoat tsxnologiyasida, eng avva-lo, mahsulotni tayyorlashning aniq, har tomonlama mukammal ishlangan, barcha detallari hisobga olingan loyiha ishlab chiqi-ladi, texnik hujjatlar yaratiladi va undan keyin ishlab chiqarish tashkil etiladi. Mahsulotni tayyorlash bo'yicha keng ko'lamli ishlar amalga oshiriladi. ta'lim texnologiyasida ham o'quv maqsadlarini loyihalash, didaktik materiallarni yaratish, o'qitish jarayonini tashkil etish va oxirgi kafolatlangan natija samarali o'zlashti-rilishiga erishishga etibor karatiladi. ta'lim texnologiyasi quyidagi tarkibga ega bo'lgan ko'rinish-ni o'z ichiga oladi (K. Ishmatov, Ilg'or pedagogik texnologiyalar, Namangan, 200 y): o'quv maqsadlarining ketma-ketlik qatorini ishlab chiqish yoki pedagogik maqsadlar taksonomiyasi (grekcha - tartib bilan joylashtirish) tizimini yaratish; o'quv maqsadlarini nazorat topshiriqlariga aylantirish; maqsadlarga erishish yo'llarini qo'llash; korreksiya (tuzatish); natijani baholash. O'quv maqsadlarini texnologik usulda loyihalash yoki pedagogik maqsadlar taksonomiyasi tizimini yaratish qanday amalga oshiriladi? Bu masalani osonroq tushunib olishimiz uchun eski an-anaviy o'qitishdagi maqsadlarni belgilab olish usullari haqida fikr yuritib olsak. Amaliyotdagi an'anaviy o'qitish usulidan o'quv maqsadlari asosan quyidagicha belgilab olinadi: 1. Maqsadlarni o'rganiladigan o'quv mazmuni orqali belgilash. Masalan. Nyutonning birinchn qonunini o'rganish. Bu - faqat bitta dare yoki bir necha darelarda o'tiladigan matsrialni o'rgatish- ga ishora xolos. unda o'quv jarayonini tashkil etish uchun aniq yo'nalish yo'q. Shuningdsk maqsadga erishishnn qanday o'lchash, belgilash mumkinligi ko'rsatilmagan. Pedagogik faoliyat orqaln maqsadni belgilash. Masalan .Ichki yonish dvigatelining ishlash prinnipi bilan o'quvchilarni tanishtirish yoki Dvigatel chizmasidan shartli belgilarni o'qish usullarini namoyish qilish. O'quv maqsadlarini bunday belgilash, o'qituvchining shaxeiy faoliyatiga qaratilgan bo'lib. ishdagi tartib va tushuntirish haqida taassurot qoldiradi, xolos. O'quvchi o'qitishning natijalarini taqqoslash imkoniyatiga ega bo'lmagan holda harakat qiladi, chunki olinadigan natijaning o'zi aniq ifodalanmaganligi ko'rinib turibdi. Maqsadlarning o'quvchi rivojlanishidagi ichki intellektual, hissiy jarayonlar orqali qo'yilishi. Masalan, Kuzatilayotgan hodisalarni tahlil qilish ko'nikmasini shakllantirish, Matematik masalalarni mustaqil yechish ko'nikmasini rivojlantirish va h.k. Bunday shakldagi umumlashtirilgan ta'limiy maqsad mazkur o'quv yurti, o'quv fani yoki predmetlar turkumidagi maqsallarning yechimiga qaratilgan, xolos. Hatto dare yoki bir nechta darelar doirasida hal etiladigan aniq maqsadlarni ham anglatmaydi. 4. O'quvchilarning o'quv faoliyatlari orqali maqsadni belgilash. Masalan, Kvadrat tenglamada ildizni topish bo'yicha masalalar yechish. Dastlab qaraganda o'quv maqsadining bunday qo'yilishi mashg'ulotni rejalashtirish va o'tkazishda malum aniqlik kiri-tilayotganga o'xshaydi. Lekin bu yerda eng muhim holat nazardan tushib qolgan, yani o'qitishdan kutilayotgan natija va uning oqibati hisobga olinmagan. ta'lim texnologiyasi tarafdorlari u'qitishning yuqoridagidek maqsadlarini bslgilashga qarshi chiqadilar. Darhaqiqat, ularning fan. o'qituvchi va o'quvchi faoliyati orqali o'quv maqsadlarini belgilash o'qitishning natijalari to'g'risida to'liq tasavvur ber-maydi, dsgan fikriga qo'shilish mumkin. Bunday holatda, ular o'quv maqsadlarini aniqlashning qanday usullarini taklif eta-dilar? Ularning isbotlashlaricha, birinchidan, ...