O'quvchilarni mustaqil fikrlashga o'rgatish metodikasi

O'quvchilarni mustaqil fikrlashga o'rgatish metodikasi Reja : Ta'lim - tarbiyaga e'tibor O'quvchilarni mustaqil fikrlashlarini rivojlantirishda didaktik o'yinlarnining ahamiyati Didaktik o'yinlarning amalga oshirish bosqichlari O'zbekiston o'z mustaqilligiga erishgandan so'ng ko'plab sohalarda shu jumladan ta'lim - tarbiya sohasida ham chora - tadbirlar amalga oshirilmoqda. Bu ishlardan ko'zlangan asosiy maqsad yosh avlodni jismoniy, ma'naviy va intelektual yetuk shaxs bo'lib yetishishidagi muammolarni bartaraf etishdan iboratdir. Yosh avlodni barkamol, intiluvchan, komil, komil inson qilib tarbiyalashda ularning mustaqil fikrlashga o'rgatish darakdir. So'ngi yillarda ta'lim oluvchilarning mustaqil fikrlashiga bu boradagi ko'nikma va malakalarni shakllantirish hamda rivojlantirish masalalariga katta e'tibor berilmoqda. Stol ustiga bir qancha predmetlar terib qo'yiladi. O'qituvchi shu predmetlardan birortasiga ta'rif beradi. (Tquvchilar ta'rif asosida gap nima haqida borayotganligini topadilar. Bu o'yinning afzallik tomoni shundaki, uni dars davomida o'quvchilar diqqatini jamlash, qoMlariga dam berish maqsadida yoki yangi tovushlar bilan tanishtirish, yangi mavzuni bayon qilish jarayonida foydalanish mumkin. Bu oxyin oxquvchilarda ziyraklik, sinchkoviik va mustaqil fikrlash qobiliyatini shakilantirish imkonini beradi. Masalan: O'zi shar shaklida. Mashhur sportchilarimiz uni stadionlarda o'ynaydilar. Yosh bolalarning ham sevimli o'yinchog'i hisoblanadi. (koptok). «Bo'lishi mumkin emas». O'yin davomida o'qituvchi matnni o'qiydi. (To'quvchilar bolishi mumkin boimagan voqealar ifodalangan jumla yoki gapni topishlari lozim. Hazil-mutoyiba bilan o'tadigan bu oxyin boladan ziyraklik, sinchkoviik va kuzatuvchanlikni talab qilishi bilan birga, hikoya tinglash ko'nikmasini shakllantirishga ham yordam beradi. O'yin bir necha marta o'tkazilgandan keyin o'quvchilarga mustaqil ravishda shunday hikoyachalar tuzishni topshirishi ham mumkin. Namuna: Dushanba dam olish kuni bo'lgani uchun Olim maktabga bormadi. U singlisi Vazira bilan hayvonot bog'iga bordi. Ular hayvonot bog'ida so'zib yurgan sherni, qafasda sayrayotgan baliqlarni va kattakon vahshiy bulbulni kovdilar. «Safar». O'quvchilarga maktabdan yoki o'z uylaridan ma'lum bir joygacha bo'lgan yolni tasvirlash topshiriladi. O'quvchilar bir necha kun davomida «obyekt»ni kuzatadilar va uni og'zaki tasvirlab beradilar. Sinchkoviik, ziyraklik, kuzatuvchanlik, atrof-muhitga diqqat-e'tibor talab etiladigan bu o'yin vositasida Vatanga e'tiqod tabiatga muhabbat hislarini tarbiyalash mumkin. Shuningdek, o'quvchilarning yo'l harakati qoidalarini qay darajada bilishlarini ham shu tarzda aniqlasa bo'ladi Bundan tashqari, o'quvchilar nutqi rivojlanadi, lug'at boyligi ortadi, mustaqil fikrlash malakalari shakllanadi. «Safar» o'yinidan mustahkamlash dasriarida yoki darsdan tashqari mashg'ulotlarda foydalanish mumkin. Masalan: Uydan sport majmuasigacha bo'lgan yon. Men darsdan keyin sport majmuasidagi kurash to'garagiga qatnayman. U yerga borish uchun uydan chiqib, chap qo'l tarafga qarab yuraman. Katta yo'tdan o'tish uchun piyodalarga ajratilgan yo'lak bo'ylab borlb. svetoforning yashil chirog'i yonganda maxsus ajratilgan joydan o'tib olaman. To'gYida sport majmuasi ko'rinib turadi. «Rebus». Boshiang'ich sir o'quvchilariga juda sodda ko'rinishda beriib, surat, belgilar asosida tial etiladigan boshqotirmadir. Rebuslarni hal etish uchun, avvalambor, suratda ...