Pedagogik qobiliyat - pedagogik mahoratning asosi sifatida

Qarshi Davlat Universiteti Biologiya yo'nalishi 1-kurs magistranti Ochilova Marhaboning Pedagogik texnalogiya va pedagogik maxorat fanidan tayyorlagan taqdimoti Mavzu: Pedagogik qobiliyat - pedagogik mahoratning asosi sifatida Reja: 1. O'qituvchi faoliyatida pedagogik qobiliyatlar 2. O'qituvchining kommunikativ qobiliyati 3. O'qituvchi faoliyatida muloqot madaniyati va psixologiyasi Ma'lumki, turli kishilarni bir xil sharoitlarga va vaziyatlarga qo'yilganda ular turli muvaffaqiyatlarga erishadilar. Bunday paytlarda qobiliyatlar tushunchasiga suyanamiz va muvaffaqiyat asosini qobiliyat deb tushuntiramiz. Qobiliyatlar o'zi nima? Qobilyat bu-shaxsning biror faoliyati yuzasidan bilim, ko'nikma va malakalarini boshqalarga nisbatan tez va oson o'zlashyirilishi bilan bog'liq bo'lgan psixologik xususiyatidir Pedagogik qobiliyat- pedagogning pedagogik faoliyatni boshqara olish imkoniyatini va shu faoliyat bilan muvaffaqqiyatli shug'ullana olishini shuningdek pedagogik jarayonlarni tashkil etish borasidagi xususiyatlarining komponentlaridir. Pеdagogik qobiliyat turlari 1.Didaktik 2. Akademik 3. Perseptiv 4. Kommunikativ 5. Tashkilotchilik 6.Psixologik tashxis 7. Diqqatni taqsimlash 8. Tashabbusga, ijodga ilhomlantirish 9. Gnostik 10. Konstruktivlik 1. Didaktik qobiliyat (oson yo'l bilan murakkab bilimlarni tushuntirish) ya'ni o'quvchilar bilan muloqot qilishida pedagogning ta'lim, tarbiyaviy hamda metodlarni chuqur o'zlashtirgan holda dars berish qobiliyatidir. 2. Akadеmik qobiliyat (barcha fanlar yuzasidan muayyan bilimga ega bo'lish) O'qituvchi o'z fanini va boshqa fanlarni chuqur bilishida va o'zlashtirishda namoyon etishidir. 3. Pеrsеptiv qobiliyat (qisqa daqiqalarda auditoriya holatini idrok qila olish fazilati); tashqi olamni va muhitni sezish, idrok etish ya'ni kuzatishda muhim ahamiyatga ega. O'qituvchi o'quvchining psixologiyasini va psixik holatini o'ziga singdirib idrok etadi. 4. Kommunikativ , nutqiy qobiliyat (ixcham, ma'noli, ohangdor, muayyan ritm chastotaga ega bo'lgan nutq, nutqning jarangdorligi, uning pauza, mantiqiy urg'uga rioya qilishi); O'qituvchining pedagogik jamoa va ota- onalar bilan o'zaro muloqotga kirishishida muhim bo'lib, bunda o'qituvchi muomala madaniyatini muntazam o'zida singdirib shakllantirib borishi lozim. 5. Tashkilotchilik qobiliyati -- (sinf guruhi yoki kursni uyushtirish va uni boshqarish istе'dodi); ya'ni sinf o'quvchilarining o'qituvchi tomonidan turli jamoat ishlariga va to'garaklarga jalb qila olishida namoyon bo'ladi. 6. Psixologik tashxis (diagnoz) qobiliyati (insonning kеlajagini oqilona tasavvur qilish bashorati); tarbiyalanuvchilar- da qanday fazilatlar- ni taraqqiy ettirish lozimligini oldindan aytib bera olishidir. 7. Diqqatni taqsimlash qobiliyati (bir nеcha ob'еktlarga bir vaqtning o'zida ongini qarata olish);O'qituvchida diqqat- ning barcha xusu-siyatlari : hajmi , idora qilinishi, safarbarligi taraqqiy etgan bo'lishi muhimdir. 8.Tashabbusga, ijodga ilhomlan- tirish qobiliyati; Bilim oluvchi- larni tashabbus- korlikka , ijodga yo'naltirish va ijodkorlikni shakllantirish. 9.Gnostik qobiliyat- tadqiqotga layoqatlilik (yangilik yarata olish) ya'ni O'qituvchi o'z fa- nini chuqur bilishi amaliyotda namoyon etishi va yangilik yarata olishidir. 10.Konstruktiv qobiliyat- O'qituvchining o'quv tarbiyaviy faoliyatini puxta rejalashtirishi asosida yuzaga kela- digan kasbiy pedago- gik vaziyat bosqichla- rini oldindan ko'ra olishi. Pеdagogik faoliyatning samarali ...