Pedagogika fanining predmeti, uning ichki ishlar organlari faoliyatida tutgan o'rni

Pedagogika fanining predmeti, uning ichki ishlar organlari faoliyatida tutgan o'rni Reja: Ichki ishlar organlarida pedagogik jarayon tushunchasi va uning tarkibiy qismlari. Profilaktik faoliyatni tashkil etishda pedagogik bilim-larning ahamiyati. O'zbekiston Respublikasida ta'lim tizimini isloh qilish siyosati. Ichki ishlar organlarida pedagogik jarayon tushunchasi va uning tarkibiy elementlari XXI asrga kelib ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar rivojida inson aqlzakovati va ma'naviyati asosiy muvofiqlashtiruvchi, rivojlantiruvchi omil va vosita ekanligi tobora namoyon bo'lmoqda. Shuning uchun insonparvarlik bozor iqtisodiyoti asosidagi huquqiy demokratik davlat, erkin fuqarolik jamiyati qurilishining bosh tamoyili sifatida qabul qilinmoqda. Ijtimoiy fanlar tizimida pedagogikaning tutgan o'rni shu bilan belgilanadiki, u shaxsni shakllantirish, rivojlantirish, tarbiyalash, ma'lumotli qilish va o'qitish (ta'lim berish)ni nazarda tutadi. Shaxs turli omillar ta'sirida shakllanadi. Tarbiya esa shaxsni shakllantiruvchi, rivojlantiruvchi omillardan biridir. Tarbiyachi turli vositalar va usullar orqali muayyan maqsadni ko'zlagan holda tarbiyalanuvchilarda ma'lum ijobiy xislatlarni shakllantiradi va rivojlantiradi. Insoniyat jamiyatining turli bosqichlarida ta'lim-tarbiya muassasalarini yaratish, yosh avlodlarni o'qitish va tarbiyalash sohasidagi tajribalarni nazariy jihatdan anglash, umumlashtirish va hayotga tatbiq qilish jarayonida pedagogika fani paydo bo'la boshladi. Pedagogika ta'lim-tarbiyaning maqsadi va vazifalari, davlat ta'lim standartlari, ta'lim va tarbiyaning usullari, tashkil etish shakllari, umuman, uning qonuniyatlari haqida bilim, ma'lumot beradigan fanga aylandi. O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risida»gi qonunida (1997) ta'limning davlatimiz ijtimoiy taraqqiyotida ustuvor yo'nalish deb e'lon qilinishi pedagogika fani zimmasiga juda katta mas'uliyat, ulug'vor vazifalarni yukladi. Jumladan, boy ilmiy, ma'naviy, madaniy, diniy merosimizni qayta tiklanishi ularni hozirgi zamon ruhi, talabi bilan uyg'unlashtirish, faqat shaxsiy, milliy manfaat kasb etib qolmasdan, umumjahon ma'naviy, ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotiga ulkan hissa bo'lib qo'shilmoqda. Har bir mustaqil fan o'z predmeti (mavzusi) va metodologik asoslariga ega. Jumladan pedagogika fani ham boshqa fanlar singari shakllangan va uzoq tarixiy davrni bosib o'tgan bo'lib, u avvalo jamiyatning talab va ehtiyojlari asosida yuzaga kelgan. «Pedagogika» atamasi yunoncha «paydogogos» so'zidan kelib chiqqan bo'lib, «bola yetaklovchi, tarbiyalovchi» degan ma'noni bildiradi. Tarixiy manbalarda qayd etilishicha, qadimgi Yunonistonda o'z xo'jayinining bolalarini sayr qildirgan, ehtiyot qilgan tarbiyachini «pedagog» (bola yetaklovchi, tarbiyalovchi) deb atashgan. Keyinchalik esa maxsus o'qigan va pedagoglikni o'ziga kasb qilib olgan kishilarni pedagog deb atay boshlashgan. Pedagogikaning rivojiga IX-XVI asrlar (Sharq uyg'onish davri)da yashab ijod etgan Al-Buxoriy, At-Termiziy, Abu Nosir Forobiy, Abu Rayxon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Yusuf Xos Hojib, Mahmud Qoshg'ariy, Ahmad Yassaviy, Bahouddin NAQSHbandiy, Mirzo Ulug'bek, Alisher Navoiy, Zahiriddin Muhammad Bobur kabi buyuk daholar, XIX asrning oxiri XX asr boshlarida Turkistonda jadidchilik harakatining yirik namoyandalaridan Abdurauf Fitrat, Mahmudxo'ja Behbudiy, Munavvarqori Abdurashidxonov, Abdulla Avloniy, Saidaxmad Siddiqiylar, Yevropadavlatlarining buyuk mutaffakkir va pedagog olimlaridan Yan Amos Komenskiy, Jan Jak Russo, ...