Reyting baholash metodi

Reyting ( baholash ) metodi Reja: 1. Reyting metodi haqida tushuncha. 2. Reyting metodining afzalliklari. 3. Reyting metodining kamchiliklari. Asosiy tushunchalar: reyting, respondent, sudya, individ Reyting - baholash metodi, yoki yaxshi bilgan kishilarning mulohazalariga asoslangan psihologik o'lchov.Boshqacharok aytganda, reyting bevosita kuzatish metodi, ma'lum bir hodisani o'rganganda uni juda ko'p yillardan buyon ko'zatib yurgan odamning baholashlariga asoslangan bevosita kuzatish metodi. Bu metodni ishlab chiqishda birinchilar katorida B.G. Ananyev harakat qildi. U o'qituvchilarning bolalar haqidagi emperik bilimlarini psihologik bilimlar manbaiga aylantirish masalasini ishlab chikdi. 20 - 30 yillarda bu metod juda keng kullanila boshlandi.Amerikalik olimlar - Krech, Krachfild, Torndayk va Xagenlar ishlarida bu metod maxsus ishlab chiqilgan. Reyting sharoitda ko'zatilgan ma'lumotlarni har - xil baholash yo'li bilan son miqdorida ifodalash mumkin, bu esa natijalarni va olingan ma'lumotlarni tahlil qilishni, hisoblashda matematik apparatlardan keng foydalanish imkonini beradi. Reytingda tadqiqotchi sudyalarga o'zi yaxshi bilgan kishining u yoki bu sifatlarini baholab berishni iltimos qiladi. Baholash bir kancha o'ziga xos belgilar bo'yicha va bir butun o'tkazladi. Baholash individning o'rnini, sudyalar ko'rsatgan, ba'zan esa respondentning o'zi ko'rsatgan ketma - ket shkalalar yordamida olinadi. Sudyalar individga sortlarga ajratish va ularn o'zaro solishtirish mumkin bo'lgan belgilardek munosabatda bo'ladilar. Buning uchun esa yoki ko'p sudyalar, yoki ko'p baholar kerak. Reyting metodini to'g'ri kuzatish metodidan afzallik tomonidan biri shuki, u juda tejamli. Masalan: tadqiqotchilardan o'quvchi va o'qituvchilar faoliyatiga tavsif berish uchun ancha ko'p vaqt talab qilinadi. Ularning ish tizimini o'rganish undan ham murakkabrok. Reytingda esa tadqiqotchiga pedagogik jamoaning mulohazasi alohida kimmatga ega bo'ladi. Har bir o'qituvchi o'z o'quvchilarining shaxsiy sifatlari haqida aniq va oddiy bo'lsada real tasavvurga ega, har bir maktab direktori va ilmiy bo'lim mudiri o'qituvchi haqida uning o'quvchilari, ota- onalar, ishdagi o'rtoqlarining fikrlarini eshitadi. Agar direktor yoki uning o'rinbosari ko'p yillar davomida shu maktabda ishlayotgan bo'lsa, tadqiqotchini qiziqtirayotgan kishilarning bilimi, shaxsiy xususiyatlari va o'qituvchilar, o'quvchilar faoliyatining xususiyatlarini yaxshi biladilar, reyting metodi asosida bo'larni samarali umumlashtirish mumkin. Bu tadqiqotchining o'zini kuzatishiga ketgan vaqtdan kam vaqtni talab qilinadi. Reyting yutuqlaridan yana biri shuki bunda kuzatuvchi sudyalar maxsus psihologik tayyorgarlikka ega bo'lmagan lekin o'zlari bilan ishlayotgan kishini yaxshi bilgan, amaliy psiholog kishilardir. Shuningdek, baholash jarayoni kompetent sudyalarda qiziqish uyg'otadi, ularni boshqa kishilarning shaxsiy sifatlari va faoliyati haqida o'ylashga o'rgatadi. Reyting metodining bosh kamchiliklaridan biri shuki, biz komponent ( yaxshi bilgan kishilar) ning subyektiv mulohazalariga asosan xulosalar chiqaramiz. Shuning bilan birga tadqiqotchining o'z kuzatuvchilari ham subyektivlikdan holi emasligini unutmaslik kerak. Maxsus tadqiqotlarda baholash protsessida sudyalar yo'l kuyadigan ba'zi ...