Talaba shaxsini shakllantirishda pedagogik-psixologik aspekt

O'QUV MATYeRIALINI O'ZLAShTIRISh DARAJALARI RYeJA: Shaxs rivojlanishi va shakllanishida umumiy qonuniyatlar. ta'lim jarayonida ijtimoiy-faol shaxsning shakllanishi. Pedagogning kommunikativ qobiliyati. (Reproduktiv va produktiv jihatlar). Talabaning bilish faoliyati. TALABA ShAXSINI ShAKLLANTIRIShDA PSIXOLOGIK-PYeDAGOGIK ASPYeKT PYeDOGOGIK ASPYeKT PSIXOLOGIK ASPYeKT ShAKLLANTIRISh TALABA ShAXS Sh A X S TUShUNChASI INSON - tabiatning eng buyuk nemati. Unga aql-idrok, ong, farosat kabi buyuk fazilatlar ato etilganki, inson bu fazilatlarga sayqal berib, rivojlantirib, olamni, insoniyatni kamolotga etaklab boradi. ODAMning inson sifatida shakllana borishi jarayonida uning kamoloti darajasi odob, axloq, madaniyat, ma'naviyat elementlari ning unda qanchalik mujassamlashganligi bilan belgilanadi. ShAXS alohida kishi, ijtimoiy-axloqiy mohiyatni o'zida mujassamlashtirgan individ. Shaxs biofiziologik, ijtimoiy, ma'naviy, axloqiy va estetik fazilat va xislatlarning yaxlit bir butunlikka aylanishi hamda munosabatlar tizimi bilan qamrab olinishidir. A.V.Petrovskiy shaxsning shakllanishini quyidagi bosqichlardan iborat bo'lishini takidlab o'tadi: Ilk bolalik (maktabgacha yoshidan oldingi davr) - tug'ilgandan to 3 yoshgacha Bog'cha yoshi davri - 3 yoshdan to 7 yoshgacha Kichik maktab yoshidagi o'quvchi davri - 7 yoshdan to 11 yoshgacha O'rta sinf o'quvchisi (o'smirlik) davri - 11 yoshdan to 15 yoshgacha Yuqori sinf o'quvchisi (ilk o'spirinlik) davri - 15 yoshdan to 17 yoshgacha Shaxsning shakllanishiga ta'sir etadigan omillar: BIOLOGIK 2. TABIIY muhit 3. TARBIYa 4. IJTIMOIY TAJRIBA 5. ODAMLAR BILAN MUNOSABAT Shaxsning, ayniqsa bolaning jismoniy rivojlaiishi, sog'ligi biologik omilga bog'liqdir. Biologiyaning asosiy tushunchasi bo'lgan irsiyatning, yani bolaning nasl-nasabining roliga olimlarimiz alohida etibor bermoqda. Har bir bola insonlarga xos tug'ma xususiyatlar bilan dunyoga keladi. Shunday ekan, odam bolasi tug'ilgandan so'ng unda shaxs bo'lib shakllanishi, yetuk inson bo'lib voyaga etishi imkoniyati mavjud bo'ladi. Bola o'zining avlod-ajdodlaridan ko'pgina biologik belgilarni meros sifatida qabul qilib oladi, Shunday ekan, sog'lom ota-onadan sog'lom farzand dunyoga kelishini unutmasligimiz lozim. Prezidentimiz Sog'lom avlod yilini elon qilar ekan: Sog'lom avlod deganda, shaxsan men, eng avvalo sog'lom naslni, nafaqat jismonan baquvvat shu bilan birga ruhi, fikri sog'lom, iymon-e'tiqodi butun bilimi, ma'naviyati yuksak mard va jasur, vatanparvar avlodni tushunaman, deb takidlaydi. Tabiiy muhit ta'siri Muhit - bu shaxsga ta'sir etuvchi tashqi voqea va hodisalar kompleksidir. Bular: tabiiy muhit (geografik, ekologik) ijtimoiy muhit (shaxs yashayotgan jamiyat) oila muhiti va boshqalar kiradi. Bular orasida ijtimoiy muhitning, yani shaxs yashayotgan jamiyatning inson kamoloti uchun yaratilgan imkoniyatlari muhim rol o'ynaydi. Tabiiy muhit ta'siri Muloqot ko'p qirrali jarayon: A) individlarning o'zaro ta'sir jarayoni; B) individlar o'rtasida axborot almashinuvi jarayoni; V) bir shaxsning boshqa shaxsga munosabati jarayoni; G) bir kishining boshqalarga ta'sir ko'rsatish jarayoni; D) bir biriga hamdardlik bildirish imkoniyati; Ye) shaxslarning bir birini tushunishi jarayoni. Muhit bera olmagan narsalar ...