Ta'lim texnologiyalarining rivojlantirish bosqichlari

ta'lim texnologiyalarining rivojlantirish bosqichlari RYeJA: ta'lim texnologiyasining bosqichlari Talabaning bilim uzlashtirish darajalari. o'quv jarayoni va o'quv motivlari. o'quv bilish faoliyatining turlari ta'lim maqsadlarini oydinlashtirish 1. o'qish, o'qitish - inson faoliyatining boshqa sohalari singari ijtimoiy foydali faoliyatdir, garchi uning samarasi darxol bevosita kuzga tashlanmasa xam. iqtisodiy tuzumlar nima ishlab chikarayotgani bilangina emas, balki qanday ishlab chikarayotgani va kanaka mehnat qurollari bilan ishlab chikarayotganiligi bilan biri ikkinchisidan farqlanadi, degan g'oya o'qish-o'qitish faoliyatiga xam taalluklidir. Pedagogikada ta'lim usullari rivojlanishiga shu nuqtai nazardan karab, uni shartli ravishda quyidagi bosqichlarga ajratish mumkin: 1-muallim «o'z kul kuchi» bilan o'qitish bosqichi, yani o'quvchi uchun axborot manbai - o'qituvchi bo'lishi. 2-o'quv kitoblari, darsliklar yaratilgan va keng kullanilgan bosqich; 3-audiovizual vositalar kullanilgan bosqich; 4- o'qitishni boshqarishda oddiy avtomatlash vositalarini qo'llash bosqichi; 5-o'qitishni hozirgi zamonaviy EXM Lar vositasida boshqarishni avtomatlashtirish bosqichi. Insoniyat rivojlanish davrlari almashganda pedagogik texnologiyalar butunlay yuk bo'lib ketmaydi, balki pedagogik texnologiyalar keyingi davrlarga assotsiatsiya orqali fikran boglanadi, yangi sifatlar, xususiyatlarga ega bo'lib, kuchayadi, boyiydi. Bu jarayon borgan sari tobora tezlasha boradi. Kishilik tarixida 1-bosqich uzoq muddat davom etgan. Unda o'qituvchi o'z kuchiga, o'z bilim va mahoratiga asoslanib ish bajargan. Keyinchalik dunyoviy va diniy mazmundagi kulyozma kitoblar yaratildi, lekin ularning mazmunini o'qituvchi faoliyati vositasida uzlashtiradi. Bunday holat XVII asrgacha - Ya.A.Komenskiy «Buyuk didaktika» asarida o'quvchi ta'lim olishi uchun darslik zarurligini isbotlaguncha davom etdi. Yana bir kancha tusiklarni bartaraf etib, darsliklar Yevropamamlakatlarida XVII asrda keng kullanila boshlandi. 2-bosqich - qog'oz o'quv kitobi davri xali nixoyasiga etkazilgani yuk, darsliklar yaratish va ulardan foydalanish texnologiyasi xamon mukammal emas. Lekin o'qitishning 1,2,3-bosqichlariga xos ta'lim vositalari maktablarga jadal kirib kelmokda. o'quv kitoblarini joriy etish qarama-qarshiliklar kurashi natijasida sodir bo'lgan. Keyingi davrlarda xam ta'lim sohasidagi jiddiy o'zgarishlar kurashsiz, oson bo'lmagan. hozirgi kunda xam 1-bosqich texnologiyasi ruhida shakllangan ayrim pedagogiklarda keyingi davrlarda vujudga kelgan o'quv vositalarini uzlashtirib olishga, ta'lim-tarbiya jarayonini shu asosda tashkil etishga intilish sust. Vaxolanki 1-bosqich o'quv vositalari o'qituvchidan ko'p mehnat talab etadi va o'quvchining bilim, tayyorgarlik darajasi yuqori bulmaydi. Bu pedagogik bosqichlarning xar birida ta'lim metodlari takomillashtirila borganligi tufayli o'qituvchi mehnatining samarasi ortib, yangi texnologiyani kullaydiganlar safi kengaya borgan. hozirgi paytda O'zbekiston Respublikasini rivojlangan davlatlar darajasiga chiqarish maqsadida «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi», «ta'lim to'g'risidagi qonun» kabul kilindi. ta'lim O'zbekiston davlati siyosatining ustuvor sohasiga aylandi, ulkin ishlar rejalashtirilmokda, davlat byudjetidan bu sohaga kata mablaglar ajratilmokda. Milliy dasturda rivojlangan mamlakatlar darajasida rakobatbardosh, yuksak ma'naviy-axloqiy fazilatlarni egallagan, yuqori malaakali kadrlar tayyorlash maqsadi kun tartibiga kuyildi. Ilgarigi pedagogik texnologiyalar bilan bu vazifalarni bajarib buladimi? 3,4-pedagogik ...