Tarbiyaning shaxsni shakllantirish maqsadiga qaratilganligi

Tarbiyaning shaxsni shakllantirish maqsadiga qaratilganligi Reja: 1. Tarbiya, uning maqsad va vazifalari. 2. Tarbiyaning shaxsni shakllantirish maqsadiga qaratilganligi. 3. Tarbiyaning psixologik muamolari va uning psixologik asoslari. 4. axloqiy ongni tarkib toptirish yo'llari. Tayanch iboralar: Tarbiya, maqsad, vazifa, shaxs, muammo, shakllanish, axloqiy, ong. Tarbiya deb tarbiyachi tomonidan tarbiyalanuvchida barqaror axloqiy xislat va xulkiy fazilatlarni tarkib toptirish shakllantirish maqsadida tarbiyalanuvchining ongiga aniq maqsad yo'lida tarbiyaviy ta'sir etish jarayonidir. Bolalik va maktab yoshida shaxs tarbiyaning xal qiluvchi ta'siri ostida tarkib topadi. Tarbiya maxsus faoliyat sifatida muyayan programmaning, anglab olingan maqsadning mavjudligi bilan, ta'sir ko'rsatishning maxsus ishlab chiqilgan va asoslab berilgan vositalari, formalari hamda metodlarining tasodifiy yoki stixiyali ta'sirlardan ajralib turadi. Malumki tarbiyaning eng muhim vazifasi yosh avlodda mustahkam e'tiqod va his-tuyg'ular hamda ularga asoslangan ma'naviy xulk- atrofni hosil qilishdir. Bu vazifani shaxsni aktiv va muayyan maqsadni kuzlagan holda Tarkib topshirishning psixologik qonuniyatlarni bilishga tayangan, shuningdek bolaning individual xususiyatlarini bilishga tayangan takdirgagina xal etish mumkin. Mashxur olim Gerbart tarbiyaning maqsad va vazifalari haqida quyidagi fikirlarni olga suradi.Gerbart tarbiya maqsadini belgilab olishga katta ahamiyat beradi. U tarbiyaning maqsadi yaxshi fazilatli kishini tarkib toptirishdan iborat deb hisoblaydi. Gerbart tarbiya ishida aqliy ta'limga tarbiyaning eng katta va asosiy vositasi deb bilib, ta'limsiz tarbiya bulmaydi deb hisoblagan. Tarbiya avvalo oilada, keyinchalik ta'lim- tarbiya muassasalarida ta'lim bilan birgalikda uzluksiz ravishda berib beriladi. Shaxsning karor topishining eng muhim vazifasi o'quvchida axloq talablariga javob beradigan e'tiqod va ideallar tarkib toptirishdir. o'quvchi shaxsning shakllanishdagi bundan keyingi jarayon shundan iboratki unda yuzaga kelgan axloqiy etkod va ideallar sistemasi yani uning ma'naviy ong xukmronlik qiluvchi omilga uning ijtimoiy faolligini belgilab beruvchi omilga aylanadi. Shaxsning ijobiy yo'nalishini tarkib toptirish uchun maktab o'quvchilarini barcha vaziyat va holatlarda to'g'ri yul tutishini istashi hamda to'g'ri yul tutishi uchun unig nima qilishni bilishi o'zi xam to'g'ri xulk atvorli bo'lishni mashq qilish zarur. Bilimlar - axloqiy tasavvurlar va tushunchalarni muayan sistemasini egllamasdan turib haqiqiy e'tiqodlar tarkib toptirib bulmaydi. o'z-uzidan bu bilimlar axloqiy xulk atvorni belgilamasdan turib unga muhim ta'sir kursata olmaydi. Psixologik tadqiqotlarda shu narsa aniklanganki, axloqiy tushunchalarni uzlashtirish jarayoni juda murakkab jarayon bo'lib unga maxsus rahbarlik qilishni talab etadi.o'quvchilarning tasodiyfiy xollar kuchadagilarning bemani ta'siri, kattalarning yaramas xatti-harakatlari ta'sirida tarkib topadigan axloqiy tushunchalari tarbiyachilar va jamoa tomonidan to'g'ri g'oyaviy rahbarlik kilinmasa xato, noto'g'ri, buzuk tushunchalarga aylanib o'quvchining tarbiyasini buzishga olib keladi. axloqiy ong tarkibi toptirishning eng muhim yo'li o'quvchilarning uzlarida to'g'ri xulk atvorning yuzaga keltirish bilan axloqiy tarbiyani boyitish va umumlashtirish yo'lidir albatta. o'quvchilarning axloqiy bilimining turli tuman farmonlari,ularning ong ...