XIX asrning 60-yillarida ijtimoiy pedagogik harakat

XIX аsrning 60-yillаridа ijtimоiy pеdаgоgik hаrаkаt Rеjа: 60 yillаrdаgi ijtimоiy-pеdаgоgik xаrаkаtlаrning umumiy xаrаktеristikаsi Pirаgоvning pеdаgоgik fikrlаri. Chеrnishеvskiy vа Dоbrоlyubоvlаrning rеvоlyusiоn dеmоkrаtik pеdаgоgikаsi. XIX asrning 60-yillari rossiyada katta ijtimoiy xarakt davri bo'ldi, chunki ishlab chiqarish kuchlarning rivojlanishi, shu rivojlaninshga qarshilik qiladigan krepostnoylik tuzumi orasidagi qarama-qarshilik keskinlashgan edi. Tarixdan ma'lumki, 1853-1855 yillardagi Qrim urushi krepostnolik tuzumini fosh etdi. Rossiya rus halqining qaxramoni bulishiga qaramaydi, texnika va ekanomika soxasida qoloqligi,boshqarishning nunoqligi, davlat mulkini talon-taroj qilish natijasida bu urushdan xaloaktga uchradi. Utgan asrning 60-yillarda pedagogik fikrlarni anglatuvchi jurnallar chiqdi. Masalan: Tarbiya jurnali, O'qituvchi, Pedagogika to'plami, Yasnaya Polyapa kabilar.Xulosa qilganimizda pedagogika soxasidagi xarakat usha vaqtidagi ijtimoiy xarakatning asosiy kismidir. Piragov 1810 yilda Moskvada tug'ildi. Moskva universitetining medisina fakultetini bitirgach germaniyaga borib u bilimini yana ham chuqurlashtiradi. Germaniyada u medisina fanlari doktori unvoni oldi. 26 yoshili professor Piragov germaniyada ishlaydi so'ngra Rossiyaga qaytib Peterburgdagi medika xirurgiya akdemiyasida ishlaydi. 1854 yilda qrim urushi davrida Sevastopol' qamal qilinadi. Shu davrda Piragov «Shafqat xamshirasi bilan Sevastopolga ketadi. Shu erda butun kuchini yaradorlarni davolashga sarf qildi.Piragovning tushunishicha kishining yuksak maqsadi burjua liberal inson-parvarligi ruxida ta'riflangandir. U onglilik (o'qiganini o'qib olish), aktevlik, o'quvchilarning mustaqil ishlash va ko'rsatmalilik o'qitishning asosiy didaktik prinsipidir. O'qitish va axloqning yaxshi bo'lishi uchun maktabda intizom bo'lish kerak, intizomni saqlash uchun bolalar bilan yaxshi munosabatda bo'lishi ko'rsatiladi. Piragovning «Kiev o'quv okrugidagi gimnaziya o'quvchilarning gunohlari va ularga jazo berishda asosiy qoidalar» degan maqolasiga javoban Dobrolyubov ham «Yomirdan qochib jalaga» nomli maqolasida liberial oqim kishilarning ikkilanishini qattiq qoraladi. 3. Chernishevskiy va Dobrolyubovning pedagogik qarashi Rus halqining ozodligi uchun kurash tarixida Chernishevskiy (1828-1889) va Dobrolyubov (1836-1861) larning faoliyati butun bir davrni tashkil etadi. Ular Belinskiy va Gersilarning ilg'or g'oyalarini davom ettirib yangicha ta'limot yaratadi. Chernishevskiy va Dobrolyubov izchil filosoflardir. Olimlar ularni rus sosial demokratiyasining to'ng'ch avlodi deb atadi. Chernishevskiy va Dobrolyubovning revolyutson ta'limoti ilmiy pedagogika uchun katta axamiyatga ega bo'ldi. Lekin Chernishevskiy va Dobrolyubovlar tarixiy materi-alimizni tushunib etish darajasiga bormadilar, ular jamiyat taraqqiyotida idealistik fikrda qoldilar. Ular rus kishisini, rus dehqonini revolyusiyaga tayyorlash kerak dedilar. Rossiyada sharoit o'zgargach maorifda ham burilish yasaladi deb hisobladilar. Chernishevskiy va Dobrolyubov mistikaga, diniy xurofotlarga, idealizmga qarshi kurash olib boradilar. Idealistik dunyoqarash fanga xilof ekanligini isbotladilar. Dobrolyubov rus xalqining og'ir ahvoldaligi va qashshoq hayot kechirishi mavjud ijtimoiy tuzum natijasi deb bildi va bu tizimni og'darib tashlangandagini Rossiyada maorifni qayta qurish mumkin ekanligini ko'rsatadi. Ularning fikricha haqiqiy vatanparvarlik boshqa xalqlarga dushmanlik nazarida qarash bilan birga bo'la olmaydi, vatanga mehr-muhabbatini shaxsiy manfaat va munosabatlardan ustun ko'radi, u insoniyatga ...