Nyutonning birinchi qonuni

Nyutonning birinchi qonuni. Agar jismga boshqa jismlar ta'sir etmasa, u uzining tinch holatini yoki to'g'ri chiziqli tekis harakatini saklaydi. Nyutonning birinchi qonunini kuyidagicha ta'riflasa xam bo'ladi: intertsial sanoq sistemasida erkin yoki kvazierkin jism o'z tezligini uzgartirmaydi. Bu ta'rifda moddiy nuqtaning tinch holati - tezligi nolga teng bo'lgan harakat ekani nazarda tutiladi. Nyutonning birinchi qonunini, bazan, inertsiya qonuni deb xam yuritiladi. Nyutonning ikkinchi qonuni. Nyutonning birinchi qonuniga asosan, intertsial sanoq sistemasidagi ixtiyoriy jism uzining tinch holatini yoki to'g'ri chiziqli tekis harakatini uzgartirib tezlanish olishi shu jismga boshqa jism (yoki jismlar) ta'sir etgan xollardagina sodir bo'ladi. Demak, jism tezligining o'zgarishi (yani tezlanishga erishishi) jismlarning o'zaro ta'sirlashish natijasidir. Inertlik - jismning «kaysarlik» qilib o'z tezligini uzgartirishni «xoxlamasligi»dir. Ixtiyoriy biror jismga miqdorlari F1, F2, F3, bo'lgan kuchlar navbatma - navbat ta'sir etadigan tajribada jism oladigan tezlanishning qiymatlari xam turlicha (mos ravishda a1,a2,a3, ) ekanligi aniqlangan nisbati barcha xollarda uzgarmas kattalik bo'ladi, yani ==…= const Jismga ta'sir etuvchi kuchning shu kuch ta'siridajism oladigan tezlanishga nisbati bilan xarakterlanadigan fizik kattalik - jism inertligining o'lchovi bo'lib xizmat qiladi va uni jismning massasi deb ataladi. ...