O'zinduksiya hodisasi. Ekstra toklar induktivlik

O'zinduksiya hodisasi. Ekstra toklar induktivlik Kuzatilayotgan konturdan o'tayotgan tok kuchining o'zgarishi konturda qo'shimcha tok kuchi hosil qiladigan konturdagi EYUK ni hosil bo'lishiga olib keladi. Bu hodisaga o'zinduksiya induksion EYUKni hosil qiladigan qo'shimcha kuchga o'zinduksiya elektr toki deyiladi. O'zinduksiya EYUK i nimalarga bog'liq va u qanday kattaliklar bilan ifodalanadi?,degan savol to'g'ilishi mumkin. Bunda ixtiyoriy nuqtada hosil bo'luvchi magnit induksiya vektori g'altakdan o'tayotgan tok kuchiga to'g'ri proporsional; F=Il Bunda l-konturning induktivligi bo'lib, konturdan bir birlik tok kuchi o'tganda konturda hosil hosil bo'luvchi magnit induksiya oqimiga son jihatidn teng bo'lgan kattalikdir. Ozinduksiya hodisasiga (5.3) tenglamani tatbiq etsak, (1.9) hosil bo'ladi. (1.9) dan ko'rinadiki, uning birligini aniqlasak,konturdagi tok bir sekundda o'zgarganda bir volt o'zinduksiya EYUKi hosil bo'lsa, bu kontuning birligini bir genri deyiladi. 1Gn= Har qanday konturni tok manbaiga ulangan zahoti tok kuchi eng katta qiymatiga erishmaydi, buning uchun ma'lum vaqt o'tadi. Bu vaqtda konturda ulanish ekstratoki hosil bo'ladi. (6-rasmdagi a-chiziq) ℓ Г J0 d б 0 t Bunda I0-tokning erishi zarur bo'lgan maksimal qiymati. R- zanjir qarshiligi,e -induktivlik. Kalit uzilganda esa tok kuchi nolga teng bo'lishi uchun yana vaqt kerak bo'ladi. Bu vaqtdgi tokka uzilish elektrotoki deyiladi. (6-rasmdagi b chiziq) U quyidagicha ifodalanadi. (2.1) Bunda I=1R zanjirning doimiy vaqti deyiladi va u tok kuchini qancha vaqtda e marta o'zgarishini ko'rsatadi. Zanjirning qarshiligi ® qancha kichik bo'lsa, uning induktivligi (l) qancha kichik bo'lsa, zanjirdagi tokning kamayuvi shuncha sekin bo'ladi. Endi g'altak induktivligini hisoblasak. Uning uzunligi I va umumiy sim o'ramlar soni N ta bo'lsin. U vaqtda uzunlik birligidagi o'ramlar soni n=Nl bo'lib, unga hosil bo'luvchi magnit maydon induksiyasi B=MM0In O'tayotgan oqim: F1=BS= MM0In Tutunish oqimi; F=NF1= MM0InSI O'zindusiya EYUK I esa As=-dFdt= MM0n2sldIdt bo'lib, uni (5.4) bilan taqqoslasak,induktivlik L=- MM0n2Sl bo'ladi. Bu ifoda bir qatlam o'ralgan toroid yoki juda uzun soleoid(g'altak) uchun o'rinli. O'zaro induksiya hodisasi Biz bir-biridan ma'lum masofada joylashgan ikkita kontur olaylik. Ularning biri tok manbai, ikkinchisiga esa galvonometr ulangan bo'lsin. (7-rasm) 1 2 - E + l2 Г l1 Agar birinchi konturdagi kalitni ulasak, ikkinchi konturda induksion tok hosil bo'lganligini galvonometr strelkasining og'ishidan bilamiz. Bunda hosil bo'lgan EYUK tok kuchi eng katta qiymatga erishguncha ortib boradi. Faradey qonuniga muvofiq bu EYUK E2 - birinchi konturda hosil bo'lgan magnit induksiya iqimi F1 ning o'zgarishiga to'g'ri proporsional bo'lib konturni kesib o'tadi. Ikkinchidan bu F1 oqim shu birinchi konturdan o'tgan tok kuchiga to'g'ri proporsional bo'ladi, ya'ni E2=-df1dt=-M12di1dt (5.8) M12 - o'zaro induksiya koeffisienti bo'lib, ikkala konturning geometriyasiga bog'liq. Agar bu konturdagi manba bilan galvonometrning ...