Elementar zarralar va ularning asosiy xususiyatlari. Elektron, proton, neytron, neytrino, pozitron, antimodda

Elementar zarralar va ularning asosiy xususiyatlari elektron (e). Proton(p). Neytron (n).Neytrino (). Pozitron (e+). Antimodda RYeJA: Proton, antiproton va ularning tavsiflari hamda tajribada tas-digi. Neytron, antineytron va ularning ochilishi hamda xossalari. Neytrino, antineytrino va ularning ochilish tarixi hamda xususiyat-lari. Pozitron mavjudligining tajribada tasdiklanishi va uning asosiy tavsiflari. Antimodda to'g'risida ma'lumotlar. Proton (r) vodorod atomining yadrosini tashkil qiladi. Uning spini I=12, elektr zaryadi Q=+1, izospini esa T=12 bo'lgan barqaror zarra. Pro-tonning barion zaryadi V=+1. Proton va neytron yadroda bir-biriga yaqin turganligi sababli o'zaro pi()-mezonlar bilan almashib turadi. Bu jarayonda asosan neytron bir sekund vaqt ichida 1023 marta protonga (proton esa neytronga) aylanib va shuncha marta uzining neytron xoliga qaytadi. Yani, 1.1. Bu holda xam tenglamadan musbat zaryad o'rniga manfiy zaryadni, lekin boshqa xamma xususiyatlari bilan protonga aynan antizarra-antiprotonning mav-judligi kelib chikadi. Antiprotonning qisqacha tavsifi kuyidagicha: massasi proton massasiga teng; zaryadi proton zaryadiga teng va ishorasi qarama-qarshi; vakuumda cheksiz uzoq vaqt yashay olishi nuqtai nazaridan barqaror; proton yoki neytron bilan uchrashuvda o'zaro yuk bo'lishib, nurlanish energiyasi ajralib chikadi; xech vaqt alohida tugilmaydi, fakat proton yoki neytron bilan birga sodir bo'ladi; Turtinchi va beshinchi xususiyatlariga asosan barion zaryadi V=1; proton spiniga teng harakat miqdorining momentiga-spinga ega. Proton singari antiproton xam magnit momentiga ega. Agar proton antiproton bilan bir xil yo'nalishda aylansa, anti-protonning magnit momenti protonning magnit momentiga miqdor jihatdan teng, ishorasi esa teskari bo'ladi. Yani boshqacha aytsak magnit kutblari al-mashgan bo'ladi. ANTIPROTON Dastlabki qo'yilgan tajribalar antiprotonning quyidagi uchta xususiyatiga asoslangan holda kuyildi: antiproton turgun shu sababli u butun tajriba qurilmasi orqali utish mumkin; antiprotonning magnit maydonida chetlanishiga karab uning zarya-dini va muhitni ionizatsiyalash bo'yicha esa zaryad qiymatini aniq-lash mumkin. magnit maydonida zarraning egrilik radiusi bo'yicha hamda tezli-gini bilgan holda uning massasini topish mumkin.Bu tajribada qiyinchilik shundan iboratki, nishonni proton bilan bombardimon qilish jarayonida juda xam ko'p -mezonlar hosil bo'ladi. Yani bu reaksiya natijasida bitta antiprotonga 62103 -mezon to'g'ri kela-di. Bu -mezonning impulsi antiprotonning impulsiga aynan o'xshashdir. -mezonlar xuddi antiprotondek traektoriyaga ammo massasi kichik bul-ganligi tufayli katta tezlikka ega. Ana shu tezliklar farqiga karab anti-protonni -mezondan ajratish mumkin. Antiprotonning mavjudligini tasdiklash uchun qo'yilgan tajribaning umumiy ko'rinishi 1.1-rasmda berilgan. Misdan(Cu) yasalgan nishon T protonlar oqimi bilan bombardimon kili-nadi. Tuknashish natijasida tug'ilgan manfiy zaryadlar M1 va M2 magnit prizmalari yordamida chetlanib L1 va L2 magnit linzalarida foydalaniladi. Maydonning berilgan qiymatlarida linza orqali fakat impulsi 1,19 BeVs ga teng bo'lgan yagona zaryadli zarralar utadi. Zaryadli zarralarning tez-ligini aniqlash uchun ularning yo'ligi bir-biridan 12 m masofaga S1 va ...