Energiya va xom-ashyo muammolariga yangicha yondashuv

ENERGIYA VA XOM-ASHYO MUAMMOLARI YANGICHA YONDASHUV Energiya va xom ashyo muammolarining vujudga kelishi Bular avvalo insoniyatni yoqilg'i va xom ashyo bilan mustahkam ta'minlash muammolaridir. Insoniyatni resurslar bilan ta'minlash muammosi bir muncha keskinlashgan vaqtlar ilgari xam bo'lgan. Birok bu muammo odatda tabiiy resurslari etishmaydigan ayrim rayon va mamlakatlarga tegishli bulardi. U dunyo mikyosida aftidan 70 yillarda birinchi marta namoyon buldi va uning bir kancha sabablari bor edi. Ulardan biri- neft, tabiiy gaz va boshqa xil yoqilg'i hamda xom-ashyo turlari aniqlangan zaxiralarning kamligi, tog kon ishlari sharoitining yomonlashuvi, kazib olish rayonlari bilan istemol rayonlari o'rtasidagi hududiy uzilishning ortishi, kon kazish ishlarining tabiiy sharoiti nixoyatda ogir bo'lgan yangi rayonlarga siljishi va shu kabilardir. Binobarin, bizning davrimizda mineral resurslardan foydalanish va ularni qayta ishlab chiqarish ilgarigidan ancha rtsional (oqilona) olib borilishi shart. Buning uchun fan texnika inkilobi ulkan imkoniyatlar ochib beradi. FTI ga kuyidagilar bog'liq: yer bagridan foydali kazilmalarni tobora tula kazib olish, ishlab chiqarishdagi energiya va materiallarni tejash, yangidan yangi foydali kazilma konlarini topish hamda ilgari foydalanila olmayotgan konlarni uzlashtirish, bitmas tuganmas energetika resurslarini xo'jalik oborotiga tortish, atom va vodorod energetikasi sohalarini yanada MGD-generatorlar, yoqilg'i elementlarini yaratishda va nixoyat boshqariluvchi termayadro sintezi sohalarida yuksalishiga erishish va xokazo. Xom-ashyo manbai va uni joylashtirish Tabiiy gazdan azotli o'g'it va kimyoviy tola ishlab chiqaradigan zavodlar Farg'ona va Navoiy shaharlarida ham barpo etildi. 1946-yilda Qo'qonda, 1957-yilda Samarqandda superfosfat zavodi ishga tushdi. 1998-yilda Qizilqum fosforit kombinati ishga tushirildi. Unda 2,7 million tonna fosforit konsentrati olinadi. Mamlakatimiz osh tuzi konlariga ham boy. Xo'jayikon, Borsakelmas, Boybichakon va Oqqal'a kabi konlarda 90 milliard tonna xomashyo bor. Olmaliqda yuqori sifatli ammofos ishlab chiqaruvchi zavod barpo etildi. Toshkentda Sovplastital, Angrenda rezina ishlab chiqaradigan kimyo korxonalari mavjud. O'zbekiston METALLURGIYA SANOATI O'zmetkombinat OAJ barqaror va bir me'yorda rivojlanish maqsadida ishlab chiqarish quvvatidan samarali va unumdor foydalanish, yuqori sifatli, raqobatbardosh, eksportga yo'naltirilgan va import o'rnini bosuvchi mahsulot ishlab chiqarishni oshirishni ta'minlovchi zamonaviy yuqori unumdorli asbob-uskunalar bilan jihozlanishi kombinatni modernizatsiyalash, texnikaviy va texnologik qayta jihozlash. O'zmetkombinat OAJ O'zmetkombinat OAJ modernizatsiyalash, texnik va texnologik jihatdan qayta jihozlash bo'yicha barcha joriy etilgan va joriy etishga rejalashtirilayotgan investitsion loyihalar 2014 yilgacha kombinatning o'z mablag'lari hisobiga amalga oshiriladi. Respublika metallurgiya sanoatini rivojlantirish konsepsiyasiga muvofiq, kombinatda: - AKAr-6-2 bloki o'rnatilib kislorod-kompressor tsexida rekonstruksiya ishlari o'tqazildi, bu esa texnologik jarayonlarni va mamlakatimizning boshqa korxonalari ehtiyojlarini ta'minlovchi hajmda yuqori sifatli argon gazini olishga imkon yaratdi; - Eritishning yangi texnologiyalarini tatbiq etish uchun elektrda po'lat eritish tsexida Pech-kovsh qurilmasi o'rnatildi va pechlar unumdorligi yiliga 500 ...