Galileo Galiley

GALILEO GALILEY Galiley kim? GALILEI Galileo (1564.15.2, Piza - 1642.8.1, Archetri, Florensiya yaqinida tug'ilgan.) - italyan fizigi, astronomi va mexanigi; aniq tabiatshunoslik asoschilaridan biri. Galileo aslzodalar oilasida dunyoga kelgan. Otasining undovi bilan Piza universitetiga kirib (1581), tibbiyotni urgana boshlagan. Universitetda Aristotel fizikasi bilan tanishgan. Yevklid va Arximed matematikasini o'rgangan. Geometriya va mexanikaga qiziqib ketgach, tibbiyotdan voz kechib, 4 yil mobaynida matematikani o'rgangan. Uning iste'dodi fan sohalari bilan cheklanib qolmaydi: u musiqachi, rassom, san'at shinavandasi, adabiyotshunos bo'igan. . Galiley lotin tilini mukammal egallagan Galiley tajribalar o'tkazish yo'li bilan tabiatdagi hodisalarni o'rgandi. Galiley 1592-yil o'zining birinchi teleskopini yasadi Arximedni o'ziga ustoz deb bilgan 1589 yilda Galiley Piza dorilfununida professor ilmiy unvonini oldi. Olim 1610 yildan Florentsiya gertsogi saroyida xizmat qila boshladi Galiley kim? Galiley va Mexanika Galiley jismlarning tushishi va mayatnikning tebranish qonunini kashf etdi, inertsiya hodisasini birinchi bo'lib ko'rsatdi. Galiley jismlarning erkin tushishini qanday ro'y berishini o'rganish uchun piza minorasining eng yuqorisiga chiqib turli vazndagi jismlarni yerga tashlardi, ularning tushish vaqtlarini hisoblardi. U yana vaakum idishlardayam har xil jismlarning, masalan qush pati va temir sharchani tushishini kuzatdi Galiley dunyoqarashi - mexanistik materializm. U olamdagi barcha hodisalar moddiy asosga ega bo'lib, mexanika qonunlariga bo'ysunadi, deb tushungan. Mexanistik materializmning barcha nuqsonlari Galiley dunyoqarashiga ham taalluqli. . Keyinchalik inersiya qonunini kashf etgan. Kuchlarni qo'shish qoidasini ifodalab bergan Ko'chirma harakat tezligi doimiy bo'lgan chog'dagi nisbiylik prinsipini yaratgan, Mexanik harakatning asosiy ko'rsatkichlarini miqdoriy jihatdan aniqlagan. Jismning qiya tekislikdagi harakati, ma'lum burchak ostida otilgan jismning harakati, erkin tushish haqidagi qonunlarni dastlab Galiley kashf etgan, . Galiley - Nyuton mexanikasi ilmning muhim tarmog'iga aylandi Abu Rayhon Beruniy kabi U ham Aristotelning engillik kuchi tushunchasiga qarshi chiqib, faqat og'irlik kuchini tan oldi. U tabiiy hodisalarni tajriba va matematik fikrlash asosida tushuntirishga harakat qilgan. Galiley va Mexanika Galiley va Optika Kattalashtiruvchi optik truba - teleskop orqali osmonni kuzatgan birinchi inson mashhur italyan olimi Galileo Galiley bo'lgan. Bu teleskop jismlarni 30 marta kattalashtirish quvvatiga ega edi. Galileyning teleskopi ikkita linzadan - obyektiv, ya'ni, buyumga qaratilgan, nurlarni yig'uvchi qavariq linzadan, hamda, ko'zga qaratilgan sochuvchi linza - okulyardan iborat bo'lgan. Buyumdan kelib tushayotgan nurlar avvaliga obyektivda sinib, so'ngra, ko'zga tushib tasvir hosil qilishdan avval esa, okulyarda sochilishga uchragan. Teleskop ». Galiley ko'rish trubasining ishlash mohiyatini bilmagan, lekin, optika qonunlaridan xabardor bo'lganligi uchun, u haqida tezkorlik bilan o'z tushunchasiga ega bo'lib, o'zi ham, ko'rish trubasi yasashga muvaffaq bo'lgan. Bu haqda Galiley shunday deydi: Avvaliga men, qo'rg'oshindan trubka yasadim - deb yozadi u, - uning ...