Gazlar, suyuqliklar va qattiq jismlarda diffuziya

6-SINFDA FIZIKA DARSI 17-UMUMIY O'RTA TA'LIM MAKTABI SURXONDARYO VILOYATI SHEROBOD TUMANI Gazlar, suyuqliklar va qattiq jismlarda diffuziya. Darsning maqsadi va vazifasi Bilim olamiz: - MKN ning asosiy qoidasi; - diffuziyani aniqlash; - har xil moddalarda diffuziya jarayonining o'ziga xosligi. O'rganamiz: - Diffuziya hodisassini MKN ga asosan tushuntirish. Molekula - moddaning eng kichik zarrasi. Mixail Vasilyevich Lomonosov 1745 yilda atom va molekulalar haqidagi tushnchalarni aniqlashtirdi. Molekulalar atomlardan tuzilgan. Atom - kimyoviy elementning eng kichik zarrasi. TAKRORLAYMIZ Moddaning uch holati Molekula o'lchami 10‾¹º m chamasi Takrorlaymiz Broun harakati 1773-1858 1827 yilda Robet Broun suyuqlikka botirilgan mayda barg bo'laklarini murakkab trayektoriya bo'yicha timinsiz harakat qilayotganligini mikroskop orqali kuzatdi. Diffuziya - lotinchadan tarqalish, sochilish degan ma'noni beradi. Diffuziya deb, bir modda molekulalarining boshqa modda molekulalari ichiga kirib borishiga aytiladi Yarimi yopilgan memdrana orqali diffuziyaning sxemasi Diffuziya kuzatiladi Diffuziya gazlarda suyuqliklarda Qattiq jismlarda Aromatli moylar, mumlar atir-upa sanoatida keng qo'llaniladi. Gazlarda gaz diffuziyasi Gazlarda gaz diffuziyasi Aromatli moddalar Moylar Mumlar Jasming barglari Gul yaproqchalari Mirra Ladan daraxti Bahor kechalari ajoyib uforlarni sezganmisiz? Biz turli daraxtlarning, gullarning hidini hidlaymiz. Gullarning hid tarqatishi diffuziya hodisassiga asoslangan. Gazlarda gaz diffuziyasi Вiz choy, qahva va kakoa ichish orqali orom olamiz. Choyning vatani-Xitoy, qahvaniki-Afrika, kakoaniki-Amerika. Bu moddalar hidining tez tarqalishiga ham diffuziya hodisasi sabab bo'ladi. Gazlarda gaz diffuziyasi Juda ko'plab hasharotlar kimyoviy moddalar chiqarish bilan o'zlarini himoya qiladilar. Hidlarni uzatish diffuziya orqali amalga oshiriladi. Gazlarda gaz diffuziyasi Jalb qiluvchi Faramonlar, garmonlar. Gazlarda gaz diffuziyasi Aromatlar Kapalaklar May qo'ng'izlari Kalamushlar Qo'ng'izlar Yumron-qoziqlar O'zidan itaruvchi Repellentlar Tabiiy yonuvchi gaz hidga ham, rangga ham ega emas. Gazlarda gaz diffuziyasi Gaz diffuziyasi natijasida butun xonaga portlashdan xavfli gaz tarqalishi mumkin Ekologik muammolar havoni tozalash orqali hal etiladi: 1) Chiqish quvurlariga filtr o'rnatish; 2) Zararli moddalarni ushlab qoluvchi daraxtlarni yo'l bo'ylariga va tashkilotlar atrofiga ekish kerak Gazlarda gaz diffuziyasi Terak Lipa Qarag'ay Asalarining zahari-rangsiz, yaltiroq, aromat hidli, biologik faol suyuqlikdir. Asalari zahrining inson organizmiga tez tarqalishi organizmdagi biologik jarayonlar bilan bog'liq. (teri to'qimalaridagi suyuqliklarning zahar molekulalari bilan o'zaro ta'sirlashishi). Suyuqliklarda suyuqlik diffuziyasi ...