Kichik qarshiliklarni o'lchash va o'tkazgichlarning solishtirma qarshiligini aniqlash

Kichik qarshiliklarni o'lchash va o'tkazgichlarning solishtirma qarshiligini aniqlash Reja: 1. O'lchashlar va natijalarni hisoblash. 2. Tajriba natjalarini ehm da hisoblash. Bizga uzunligi l, ko'nadalang kesimining yuzasi S bo'lgan bir jinsli o'tkazgich berilgan bo'lsa (1-shakl), uning qarshiligi quyidagi formula yordamida aniqlanadi: (1) Bu yerda -berilgan o'tkazgichning solishtirma qarshiligi bo'lib, u moddaning turiga bog'liq, va berilgan modda uchun doimiydir (Om.m.), d - o'tkazgichning diametri (M) (1) formuladan: (11) (11) dan ni aniqlash uchun o'tkazgichning diametrini va uzunligini o'lchash, hamda uning qarshiligi malum bo'lishi kerak. qarshilikni o'lchash uchun ampermetr va voltemetr usulidan foydalanamiz. Zanjirning bir qismi uchun Om qonunidan: (2) Bu yerda U -o'tkazgich uchlaridagi potentsiallar farqi - kuchlanish (V), J - o'tkazgichdan o'tayotgan tok (A), (2) formulaga asosan o'tkazgich qarshiligini o'lchash uchun 2-shaklda berilgan sxemani tuzamiz. Bu shaklda uzunligi l, ko'ndalang kesimining yuzasi S bo'lgan o'tkazgichning qarshiligini R bilan belgiladik. Odatda, ampermetr ichki qarshiligi voltmetrikidan juda ham kichik bo'ladi. Sxemadagi voltmetr Rx - ning uchlaridagi potentsiallar tushishini o'lchaydi, ampertmetr esa eanjirdagi umumiy tokni, yani ham R dan, ham voltmetrdan o'tayotgan toklarni o'lchaydi. Voltmetr ichki qarshilgini Rv desak, u holda (21) (21) ni (11) ga qo'ysak (3) Odatda qarshiligi yoki solishtirma qarshiligi aniqlanmoqchi bo'lgan o'tkazgichning uzunligi ancha katta, diametri esa juda ham kichik bo'ladi. Shuning uchun ham o'tkazgich uzunligini hisoblashdagi xatoliklar kichik bo'lishi uchun millimetrli lineykalarda, diametrini esa shtangentsirkullar yoki mikrometrlarda o'lchanadi. Formulalar va hisoblashlar shuni ko'rsatadiki, kichik qarshiliklarni 2- shakldagi sxema bilan, katta qarshiliklarni esa 3- shakldagi sxema yordamida aniqlanadi. Bu sxema yordamida katta qarshilik (Rx) quyidagicha ifodalanadi: (4) Bizda kichik qarshiliklarni o'lchash kerak. Shuning uchun ampermetr o'rniga juda ham sezgir galvanometr, voltmetr o'rniga esa ichki qarshiligi juda ham katta bo'lgan voltmetr olinadi. Bu sxema 4 shaklda berilgan. 4 shaklda hamma toklarning yo'nalishlarini, tugunlarni va ular uchun Kirxgofning I qoidasini, hamma yopiq konturlarni va ular uchun Kirxgofning II qoidasini ishlatamiz. Biz faqat V va T tugunlarni va VGAV va TRsh PRv T yopiq konturlarni qaraymiz. (5) O'tkazgichning AV uchastkasidagi potentsial tushishi: (6) (6) formuladan ko'rinadiki, agarda AV uzunlik o'zgarsa, formuladagi N - galvanometr ko'rsatishi (bo'limi) o'zgaradi, xolos (61) (5) tenglamalarning birinchi va ikkinchilaridan: (7) Formulada i - nchi hadlar o'zgaruvchan kattaliklardir, qolganlari doimiy kattaliklar. Agarda (3) formulaga (7) ni qo'ysak, harbir olingan AV uchastka (uzunlik) uchun shu o'tkazgichning solishtirma qarshili gini topish formulasini olamiz (8) Berilgan o'tkazgich (sterjen) uchun desak u holda quyidagi ifodani olamiz: (9) O'LChAShLAR VA NATIJALARNI HISOBLASh. 1. Mikrometr yordamida berilgan sterjenlarning butun uzunliklari bo'yicha turli erlarida diametrlarini o'n ...