Maksvell tenglamalari (integral ko'rinishda) Reja: 1. Maksvellning differensial va integral ko'rinishidagi tenglamalari. 2. Maksvellning tenglamalarning mohiyati. Tayanch iboralar: magnitoelektrik induksiya, elektromagnit induksiya, o'tkazuvchanlik toki va zichligi, elektr induksiya vektori, induksion E.YU.K, Maksvell nazariyasi, to'liq tok zichligi, elektromagnit to'lqin tenglamasi, energiya zichligi, energiya oqimi zichligi, Umov-Poynting vektori, Lorens almashtirishlari, maxsus nisbiylik nazariyasi, inertsial sanoq sistemasi, elektromagnit maydon invariantlari, parametrlari, tebranishlar, so'nuvchi tebranishlar, majburiy tebranishlar, rezonansi. 1. Maksvellning differensial ko'rinishidagi tenglamalari. Vektor analizdagi Stoks va Gauss teoremalaridan foydalanib Maksvell tenglamalarini quyidagicha differensial ko'rinishda ifodalash mumkin: div = div = 0 Bu tenglamalarni yechishda ularda qatnashgan va , va kattaliklar o'rtasidagi quyidagi moddiy munosabatlardan (izotrop muhit uchun) foydalaniladi: = 0 ; = 0; bu yerda, 0 - elektr doimiy; -muhitning dielektrik singdiruvchanligi; - moddaning solishtirma elektr o'tkazuvchanligi. Maksvell tenglamalari Nyuton mexanikasining qonunlari, termodinamika bosh qonunlari kabi katta ahamiyatga ega bo'lgan tabiat qonunlaridir. Maksvell nazariyasining eng muhim natijalaridan biri elektromagnit to'lqinlarining ko'ndalang to'lqinlar ekanligidir. va vektorlar o'zaro perpendikulyar bo'lib, ular to'lqinning tarqalish tezligi ga perpendikulyar tekislikda yotadi. elektromagnit to'lqinni ikki o'zaro perpendikulyar tekisliklarda yotuvchi sinusoidalar shaklida tasvirlash mumkin. Sinusoidalardan biri elektr maydon kuchlanganlik vektori ning, ikkinchisi esa magnit maydon kuchlanganlik vektori ning tebranishlarini ifodalaydi. Elektromagnit to'lqin chastotasi aynan bir xil saqlansa ( = const), uni monoxromatik elektromagnit to'lqin deyiladi. OX o'q yo'nalishida tarqalayotgan chastotali elektromagnit to'lqin quyidagicha yoziladi: =msin(t-kx+0), =msin(t-kx+0). Bunda m va m- mos ravishda va vektorlarning amplituda qiymatlari, k = V=2 - to'lqin soni, 0 - koordinatasi x = 0 nuqtadagi tebranishlarning boshlang'ich fazasi. Maksvellning integral ko'rinishdagi tenglamalari. Maksvell siljish toki tushunchasini qo'llab, elektr va magnit hodisalarining yagona nazariyasini yaratdi. Maksvell nazariyasining asosini to'rtta tenglama tashkil etadi. 1) Qo'zg'almas zaryad q o'z atrofidagi fazoda elektr maydonini vujudga keltiradi. Bu maydon potensial maydondir. Shuning uchun bu maydon kuchlanganlik vektori ning ixtiyoriy berk kontur bo'yicha sirkulyatsiyasi (ya'ni elektrostatik maydon kuchlarining berk yo'lda bajargan ishi) nolga teng: = 0 Uyurmaviy elektr maydon kuchlanganligi vektorning ixtiyoriy berk kontur bo'yicha sirkulyatsiyasi (7) ga asosan noldan farqli: Umumiy holda elektr maydon va maydonlarning yig'indisidan iborat bo'lishi mumkin, ya'ni deb belgilab, tenglamalarni qo'shsak: Maksvellning integral ko'rinishdagi birinchi tenglamasi kelib chiqadi. Chap tomonidagi integral ixtiyoriy berk kontur bo'yicha, o'ng tomondagisi esa shu kontur chegaralab turgan ixtiyoriy sirt bo'yicha olinadi. Har qanday elektr tok atrofida magnit maydon hosil bo'ladi. Magnit maydon kuchlanganligi vektori ning ixtiyoriy berk kontur bo'yicha sirkulyatsiyasi shu kontur o'rab olgan barcha makroskopik toklarning algebraik yig'indisiga teng: O'zgaruvchan elektr maydon xuddi tok kabi magnit maydoni hosil ...

Joylangan
08 May 2024 | 18:07:24
Bo'lim
Fizika
Fayl formati
zip → doc
Fayl hajmi
379.8 KB
Ko'rishlar soni
102 marta
Ko'chirishlar soni
9 marta
Virus yo'q.
VirusTotal da tekshirish
O'zgartirgan san'a:
28.03.2025 | 14:43
Arxiv ichida: doc
Joylangan
08 May 2024 [ 18:07 ]
Bo'lim
Fizika
Fayl formati
zip → doc
Fayl hajmi
379.8 KB
Ko'rishlar soni
102 marta
Ko'chirishlar soni
9 marta
Virus yo'q.
VirusTotal da tekshirish
O'zgartirish kiritilgan:
28.03.2025 [ 14:43 ]
Arxiv ichida: doc