Neft sikloalkanlari

Neft sikloalkanlari Reja: siklopentan katori. siklogeksan katori uglevodorodlari Polisiklik alkanlar sikloalkanlarning xossalari sikloalkanlarni ajratib olish Utgan yuz yillikning 80-chi yillarida rus olimlari Morkovnikov va Oglobinlar Baku nefti tarkibida uglevodorodlardan yana siklik tuzilishga ega bo'lgan CnH2n gomologik katori uchrashini takidlaganlar. Ular tomonidan, siklopentan, siklogeksan, metilsiklopentan va boshqa gomologlari to S15 tagachasi ajratib olingan. hozirgi vaqtda bu katorning zamonaviy nomlanishi siklanlar deb ataladi. Kupgiina neftlar tarkibiga kiruvchi bu tipdagi uglevodorodlarning miqdori 25-75 % bo'lishi mumkin. Shuni xam aytish joizki, siklanlar ikkinchi nom bilan yani, naftenlar xam deb yuritiladi. CnH2n - monosiklik tuzilishga ega bo'lgan naftenlar neftda siklopentan va siklogeksan orqali keng izoxlab berilgan. Bu tipdagi uglevodorodlar juda keng va tulaligicha urganilgan. Xar qanday usullar bilan siklopentan va siklogeksanning 150 dan ziyod gomologlari sintez qilingan. Ularning tuzilishi juda xilma-xildir. siklogeksan uglevodorodlarining kaynash harorati siklopentan uglevodorodlar izomerlari katoriga nisbatan 300S dan yuqori. Umumiy holda siklogeksannig strukturaviy tuzilishini yozsak quyidagi ko'rinishga ega: Bu metil siklopentanning tuzilishi esa kuyidagicha: I-chi tur izomer tuzilish bo'lib hisoblanadi. Umuman olganda, ularning 4-xil izomer tuzilishi mavjud. Masalan, II-chi xil izomer uchun misol qilib 1,2-dietilsiklopektanni olish mumkin, yani quyidagi tuzilishga ega. Yamr (yadro magnit rezonansi) hodisasi orqali Lindeman va Le-Turno Kaliforniya neftidan spektral uslub yordamida bitsikkli tuzilishga ega bo'lgan 12 ta uglevodorodlarni topdilar. 7-8-9-chi uglerod atomlari ichki kuprikli bisiklik tuzilishga ega, aynan metilbisiklgeptanlar, bisiklooktanlar va bisiklokonanlar. Bu uglevodorodlarning strukturaviy tuzilish ehtimoli kuyidagichadir: SN - SN3 N2S - SN SN2 N2S - NS - SN2 2-MYeTILBIsiklO(3,2,0)-GYePTAN N2S - SN - SN2 SN2 SN2 N2S - SN - SN2 Bisiklo(3,2,1)-oktan N2S - SN - SN2 N2S - SN2 SN2 N2S - SN - SN2 Bisiklo(3,3,1)-nonan Benzinda va kisman kerosinda asosan monosikl tuzilishga ega bo'lgan (SnH2n) naftenlar katori siklopentan va siklogeksanlar uchraydi. Neftlar tarkibida monosiklli naftenlar bilan bir katorda polisiklli [SnH2n-2, CnH2n-4, CnH2n-6] katorlar xam uchraydi. Polisikllik tuzilishga ega bo'lgan naftenlar xali etarli darajada urganilmagan. Bazi bir xossalari to'g'risida kisman ma'lumotlar berish mumkin, jumladan, elementar tarkib, fizik xossasi kichik fraksiyalarning oksidlanish natijalari va xokazo. «guruhli tarkib» tahlili kursatadiki, naften uglevodorodlarining yon tomon zanjirlaridagi uglerod atomlar soni turli-tuman 3-10 o'rta fraksiyalarda, 20-28 esa yuqori haroratda kaynovchi fraksiyalarda bo'ladi. Naftenlar kimyoviy xossalari tomonidan alkanlar xossalarga yaqin. Naftenlar asosan galloidlar va azot kislota bilan reaksiyaga kirishuvchidir. Bu reaksiyalarning maxsuli ikkilamchi va uchlamchi galloid hamda nitrohosilalari olinadi. Monosikllik naftenlar oksidlovchi (azot kislota, permanganat kaliya) oksidlash shu tarika boradiki, unda haroratning kutarilishi bilan yon tomon zanjirlari to uglekislota va suvga aylanguncha oksidlanadi, bu vaqtda sikl uzilib ikki asosiy kislota ...