O'tkazgichlar elektr maydonda

O'tkazgichlar elektr maydonda Plan: Elektr sigimi. Sig'im birliklari. Kondensatorlarning sig'imlarini hisoblash 1.O'tkazgichlarning elektr o'tkazish mexanizmi va xususiyatlari haqida bu yerda to'xtalmasdan, ularda elektr zaryadlari juda oz elektr maydonda xam harakatga kelaolishini va o'tkazgichlarga tashqaridan q zaryad bersak, bu zaryad tezlikda o'tkazgichni sirti bo'ylab taqsimlanib ketishini hisobga olamiz. O'tkazgichga tashqaridan to uning ichida gi ixtiyoriy nuqtada maydon kuchlanganligi nolga teng bo'lsin: (1) Eutq qO bundan (2) qconst bo'lishi kelib chiqadi. o'tkazgichni xamma nuqtalarida potentsial bir xil bo'ladi, yani o'tkazgich ekvipotentsial sirtini hosil qiladi. O'tkazgichga tashqaridan zaryad berganimizda o'zidagi zaryadlarning o'zaro ta'siri natijasida berilgan zaryad o'tkazgichning sirti bo'ylab taqsimlanadi. Yuqorida aytganimizdek bu taqsimlanish o'tkazgichning ichida YeqO bo'lguncha davom etadi.qconst bo'lgani uchun, yani o'tkazgich o'zi bir ekvipotentsial sirtini hosil qilgani uchun, elektr maydon kuchlanganlik chiziqlari o'tkazgichni sirtiga tik holda yo'nalgan bo'ladi. (1-rasm) O'tkazgichlarning o'zidagi zaryadlangan zarrachalar (elektronlar,ionlar) xam erkin harakatga kelishlari mumkin. Shuning uchun o'tkazgichni biror tashqi elektr maydoniga kiritsak undagi zaryadlangan zarrachalarning harakati natijasida o'tkazgichning maydoniga qarama-qarshi tomonlari musbat va manfiy zaryadlanib qoladi. Zaryadlarning harakati to o'tkazgich ichida YeqO bo'lguncha davom etadi. (2-rasm). Ye vektorning yo'nalishi bo'yicha musbat zaryadlar yigilsa, unga teskari tomonga manfiy zaryadlar yig'iladi. (2-rasm). O'tkazgich atrofida ekvipotentsial sirtlar (qconst) yuzaga keladi va u o'tkazgichni shakliga mos holda sirtlar (tekislikda - chiziqlar) hosil qiladi. O'tkazgichning tomonlarida yig'ilgan zaryadlarni biz yerga o'tkazib yuborish yo'li bilan tashqi elektr maydonni olib tashlaganimizdan keyin zaryadlanib qolishini kuzatishimiz mumkin. O'tkazgichlarning ichida YeqO bo'lishidan biz fan va texnikada foydalanishimiz mumkin. Biror o'lchov asbobini tashqi elektr maydonlardan himoya qilish uchun bu asbobni mavjud tur bilan o'rab yoki uni yerga ulab qo'yib shu asbob yoki qurilmada o'tkaziladigan elektr o'lchov ishlariga tashqi maydonning ta'sirini yo'qotishimiz mumkin. 2.O'tkazgichlarning elektr sig'imini o'rganish uchun unga tashqaridan zaryad beramiz. O'tkazgichdan malum r kuchlanganligi va potentsialini o'zgarishini ko'ramiz. O'tkazgich sirtidan yuzani olsak undagi zaryad qi bo'lsa, buni biz nuqtaviy zaryad deb qarashimiz va Ye va larni V nuqtadagi o'zgarishini ko'rganimizda nuqtaviy zaryad uchun Ye va larni ifodasini yozishimiz mumkin bo'ladi. Zaryadlangan jismdan r masofadagi V nuqtaning potentsiali har bir zaryadlarning hosil qilingan potentsiallarining algebraik yig'indisiga teng: (3) Agar shu o'tkazgichga yana zaryad bersak va bu bo'lsa V nuqtadagi potentsial xam n marta o'zgaradi. Maydon har bir nuqtasining potentsiali n marta o'zgaradi. Zaryad o'tkazgich bo'ylab taqsimlanadi.Bu o'tkazgichni potentsialini deb olsak, o'tkazgich potentsiali bilan unga berilgan zaryad orasidagi bog'lanish proportsionallik koeffitsiyentini S orqali belgilaymiz; yani QqC yoki Cq (4) Bu yerdagi S-koeffitsiyent o'tkazgichning elektr sig'im deyiladi. Demak, elektr sig'imi deb o'tkazgich potentsialini bir birlikka o'zgartirish uchun ...