Toklarning magnit maydoni

Toklarning magnit maydoni Reja: 1. yer magnit maydon kuchlanganligining gorizontal tashkil etuvchisini aniqlash. 2. O'lchash natijalarini exm yordamida hisoblash. yer MAGNIT MAYDON KUChLANGANLIGINING GORIZONTAL tashkil ETUVChISINI ANIQLASh. Kerakli asboblar: Tangens-galvanometr, Ampermetr, reostat, o'zgarmas tok manbai, qo'sh kalit. Ishni bajarishdan maqsad: O'tkazgichdan elektr toki o'tishi bilan bog'langan magnit hodisalar va Yer magnetizimini va shunga bog'liq bo'lgan konkret qo'yilgan masalalarni yechishda bu hodisalardan foydalana bilishni o'rganishdir. Bunday masalani yechish uchun, magnit sterlkasi tangens-bussol (bitta g'altak) markazida o'rnatilishi o'rniga, oralarida magnit maydoni bir jinsli bo'ladigan ikkita g'altak (Gelmgolts g'altaklari) markazlarini o'rtasida, bu g'altaklar markazidan o'tgan o'qda joylashgan bo'ladi. Gelmogolts g'altagi ikkita ketma-ket ulangan g'altakdan iborat bo'lib, ularning R radiuslari g'altaklar orasidagi masofaga tengdir. Gelmogolts g'altaklari ketma-ket ulangani uchun o'ramlardan o'tgan tok bir xil bo'ladi. altaktagi toklar hosil qilgan magnit maydonlar yo'nalishi bir xil bo'lib, natijaviy maydonning yo'nalishi tashkil etuvchilar yo'nalishi bilan bir xil bo'ladi. O nuqtadagi natijaviy magnit maydon kuchlanganligi ikkita (birinchi va ikkinchi) g'altakning (1-shakl) shu nuqtada hosil qilgan va maydon kuchlanganliklarining yig'indisiga teng bo'ladi (yani: = = ) N 0 J S J 1-shakl. J 900 0 2-shakl. Har bir g'altak uchun aylanma tokning markazidan o'tuvchi o'qdagi istalgan nuqtaning magnit maydon kuchlanganligi formulasini ishlatib, magnit strelka o'rnatilgan joydagi (0 nuqtadagi) bitta g'altakdan hosil bo'lgan magnit maydon kuchlanganligini topamiz (2- shakl). O'ram uzunligini dl elementlarga bo'lib chiqamiz va 2-shakldan ko'ringanidek, o'ramning hamma elementlari 0 nuqtadan bir xil (r) masofada joylashgan bo'ladi. O'ram radiusini R, o'ram markazidan magnit strelkasi joylashgan nuqtagacha bo'lgan masofani h va o'ramdan o'tayotgan tokni J desak, Bio-Savar-Laplas qonuniga binoan Jdl tok elementidan r masofada joylashgan 0 nuqtadagi mag nit maydon kuchlanganligi d= K1 , dH=K1 (1) formula bilan ifodalanadi. Bundagi q ( J ) tok elementi bilan radius vektor orasidagi burchak, K1-birliklar sistemasiga bog'liq bo'lgan koeffitsiyent, (SGS sistemasida K1 = , SI sistemasida K1 = ) 2-shakldan ravshanki, 0 nuqtada tokli bitta o'ram hosil qilgan magnit maydon kuchlanganligi H1 = dHt = (2) bo'ladi. Bu yerdagi -radius vektor bilan o'q orasidagi burchak. (1) formulani (2) ga qo'yib, integrallash natijasida tokli bitta o'ramdan hosil bo'lgan magnit maydon kuchlanganligini topamiz: H1= K1 = (3) Ikkita g'altaklarni shunday ketma-ket ulaymizki, g'altaklarning 0 nuqtada hosil qilgan magnit maydon kuchlanganliklari bir xil yo'nalgan bo'lsin, u holda superpozitsiya prinsipiga asosan umumiy hosil bo'lgan maydon kuchlanganligi: q q N q ; bu yerda bo'lgani uchun: H q H1qH2 kelib chiqadi. galtaklardagi o'ramlar soni N1 = N2 = N bo'lsa, u holda H = 2H1N = K1 ...